بررسي بن‌مايه‌ها و عناصر داستاني منظومه‌ي خورشيد و خرامان الماس‌خان كندوله‌اي

منظومه‌ي غنايي خورشيد و خرامان، داستان عشق خورشيد شهزاده‌ي خاوري به خرامان، دختر خاقان چين است، سروده‌اي به زبان كردي گوراني به شكل نسخ خطي است كه در سرزمين‌هاي جنوب كردستان، كرمانشاه، شمال ايلام، اسدآباد همدان و غرب لرستان، در ميان خاندان‌هاي اصيل يافت مي‌شود و مردم اهل ادب اين نواحي الماس‌خان كندوله‌اي كرمانشاهي، شاعر بزرگ قرن دوازدهم هجري را سراينده‌ي اين اثر مي‌دانند. اگر چه مردم به سروده‌هاي حماسي و غنايي از اين دست، عشق مي‌ورزند و روزگاري نقل محافل آنان بوده ‌است، اما تاكنون جز مواردي اندك براي گردآوري، در تصحيح و نشر اين متون اقدامي نشده‌ است. پژوهش پيش روي، با هدف معرفي منظومه‌ي غنايي خورشيد و خرامان با رويكردي توصيفي-تحليلي انجام شده و پس از شرحي كوتاه در احوال الماس‌خان و خلاصه ي منثور داستان، در نگاهي كوتاه ساختار و محتواي اين منظومه، شامل عناصر صوري آن (قالب، قافيه، رديف، توصيف)، نوع و عناصر داستاني (زاويه‌ي ديد، شخصيت، لحن و فضا، عناصر خرق عادت، گفتگو، تعليق)، و ويژگي‌هاي محتوايي (اثرپذيري از فرهنگ عامه، موضوع، درون‌مايه و رويدادها) بررسي شده، و همچنين با منظومه‌هاي غنايي و غنايي-حماسي مشابه در ادب فارسي مقايسه شده است.