بررسي ژرف‌ساخت اسطوره‌اي تصوير حلزون در مجموعه‌ي آن حلزون آن حلزون محزون (آخرين مجموعه‌ي محمدرضا كلهر)

نقد اسطوره‌ شناختي كه گاهي نقد كهن الگويي هم گفته مي‌شود، توجه خود را بر عناصر عام، تكراري و قراردادي در ادبيات متمركز مي كند، عناصري كه نمي‌توان آن ها را در چارچوب سنت يا تأثيرات تاريخي توضيح داد. اين نوع نقد هر اثر ادبي را به منزله‌ي بخشي از كل ادبيات مطالعه مي كند. اصل پايه‌ي اين نوع نقد آن است كه كهن الگوها ـ تصاوير، شخصيت ها، طرح هاي روايي و درون مايه‌هاي نوعي و ساير پديده هاي نوعي ادبيات ـ در تمامي آثار ادبي حضور دارند و به اين ترتيب، شالوده‌اي را براي مطالعه‌ي ارتباطات متقابل اثر فراهم مي آورد. شاعر با انتخاب حلزون به عنوان يك نشانه‌ي زباني ميان خود و حلزون دست به همذات پنداري زده و خود را با حلزون در يك يگانه ‌انگاري استعاري در جوهر شعرش يگانه ساخته است. او با انتخاب حلزون كه  با هستي او يگانه شده، تصاوير گوناگوني در شعر خلق كرده كه خواننده را به ژرفاي متن مي كشاند. از سوي ديگر او با برگزيدن لحني روايي حلزون را همانند يك شخصيت داستاني در شعرش تصوير كرده و سبب شده تا خواننده در شط زمان شناور شود. لحن روايي موجب شده كه حلزون همانند يك شخصيت داستاني عرصه‌ي شعر شاعر را درنوردد و افق متن را به سوي خوانشي فراواقعيت و اسطوره اي بگشايد. به اين دليل در اين اثر حلزون به عنوان نشانه اي از خود شاعر نقد كهن الگويي شده است.