ارزيابي و مقايسه مهم‌ترين متابوليت‌هاي ثانويه عصاره متانولي اندام‌هاي مختلف گياه Cynara Scolymus L. تحت تاثير تنش آبي و تراكم كاشت

در اين تحقيق به منظور بررسي و مقايسه مهم‌ترين تركيبات فنلي دارويي در عصاره اندام‌هاي مختلف كنگرفرنگي (Cynara Scolymus L.)تحت خشكي و تراكم، آزمايشي به صورت كرت‌هاي خرد شده در قالب بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در ايستگاه تحقيقات كشاورزي سرابله–ايلام و طي سال‌هاي زراعي 95-1394 اجرا شد. فاكتورهاي مورد بررسي شامل تنش خشكي در چهار سطح (100، 75، 50 و 25 درصد نياز آبي) به عنوان عامل اصلي و تراكم در چهار سطح (10، 20، 30 و 40 هزار بوته در هكتار به ترتيب با فواصل 2، 1، 0.67 و 0.5 متر در طول و 0.5 متر بين رديف) به عنوان عامل فرعي در نظر گرفته شد. برگ و غنچه در سال دوم برداشت و پس از خشك شدن در دماي محيط جهت استخراج عصاره استفاده شد. شناسايي و ميزان نارنجين، كافئيك و كلروژنيك اسيد با استفاده از دستگاه HPLC مشخص شد. نتايج نشان داد كه افزايش تنش رطوبتي باعث كاهش 78 و 11 درصدي ميزان نارنجين نسبت به شاهد در عصاره غنچه و برگ شد. بيش‌ترين ميزان كافئيك اسيد در عصاره برگ (0.74 ميلي‌گرم در گرم ماده خشك) و اثر متقابل آبياري كامل و تراكم 10 هزار بوته مشاهده شد. خشكي باعث افزايش بيوسنتز كافئيك و كلروژنيك اسيد غنچه شد اما در اثر متقابل با تراكم، فقط كلروژنيك اسيد در تنش شديد آبي و تراكم 10 هزار بوته بيش‌ترين مقدار را داشت. بين عصاره اندام‌هاي مصرفي، كافئيك اسيد و نارنجين در عصاره برگي و كلروژنيك اسيد در عصاره غنچه بيش‌ترين مقدار را داشتند.