اثر پخش طبيعي سيلاب اسفند 1397 بر خصوصيات كمي و كيفي آب زيرزميني در پهنۀ سيلاب‌دشت بخش انتهايي حوضۀ آبريز گرگان‌رود

به‏منظور بررسي تأثير سيلاب اسفندماه 1397 بر تغييرات كمي و كيفي آب زيرزميني، پهنۀ سيلاب‌دشت انتهايي حوضۀ آبريز گرگان‌رود كه به‏طور طبيعي در معرض سيلاب قرار گرفته بود، انتخاب شد. براي بررسي تغييرات كمي و كيفي آب زيرزميني، به‏ترتيب تعداد 17 و 11 حلقه چاه مشاهده‏اي با پراكنش مناسب در محدودۀ مطالعه‌شده انتخاب شد. سپس، اطلاعات كمي (سطح آب زيرزميني) و كيفي (11 پارامتر فيزيكوشيميايي) چاه‏ها در دو دورۀ قبل و بعد از وقوع سيل جمع‏آوري شد. ابتدا تغييرات سطح آب زيرزميني در دو دوره با آزمون T زوجي و تراز متوسط آب زيرزميني دردشتبررسي شد. سپس، تغييرات خصوصيات فيزيكوشيميايي در دو دوره با استفاده از آزمون T زوجي ارزيابي شد. در نهايت، تغييرات هيدروژئوشيميايي با استفاده از دياگرام‌هاي گيبس، دوروف و پايپر و كيفيت آب كشاورزي و شرب با استفاده از دياگرام‏هاي ويلكوكس و شولر بررسي شد. نتايج آزمون T زوجي نشان داد سطح آب زيرزميني در 88.2 درصد چاه‏هاي مشاهده‏اي بعد از وقوع سيلاب افزايش معنا‏داري داشته ‌است. اين امر باعث افزايش سطح آب زيرزميني و همچنين، هيدروگراف واحد دشت (حدود 2 متر) بعد از وقوع سيل شده‌ است. نتايج بررسي تغييرات پارامترهاي كيفي آب زيرزميني نشان داد در اغلب چاه‏هاي مشاهده‏اي بعد از سيلاب مقدار EC، آنيون‏ها و كاتيون‏ها (به‏جز نيترات) كاهش يافته است. اين امر باعث كاهش سختي آب زيرزميني شده، اما تأثير چشمگيري روي تيپ و رخساره‌هاي هيدروژئوشيميايي آب زيرزميني سيلاب‌دشت مطالعه‌شده نداشته ‌است. اين امر مي‌تواند ناشي از شباهت هيدروشيميايي آب نفوذي و آب زيرزميني آبخوان دشت باشد.