مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - امكان‌سنجي راه‌اندازي سامانه پيشنهاددهنده كتاب بر بستر سامانه امانت و فروش كتاب الكترونيكي و ديجيتالي تكتاب

چكيده فارسي :

زمينه و هدف: پژوهش حاضر به‌منظور امكان سنجي ايجاد يك سامانه پيشنهاد دهنده كتاب در بستر سامانه تكتاب انجام شده است. براي اين منظور سه هدف مرتبط با سامانه بررسي شد. اين سه هدف عبارتند از: الف) اهداف مرتبط با كاربران: سنجش ميزان رضايت كاربران از سامانه تكتاب و نيز سنجش ميزان استفاده آن‌ها از انواع روش‌هاي بازيابي اطلاعات موجود در اين سامانه؛ ب) اهداف مرتبط با ناشران: سنجش ميزان رضايت ناشران از سامانه تكتاب و همچنين سنجش ميزان انتظارات آنان از وجود يك سيستم پيشنهاددهنده در سامانه تكتاب؛ ج) اهداف مرتبط با سامانه تكتاب و سنجش مؤلفه‌هاي 5 گانه (شامل مؤلفه‌هاي امكانات و خدمات، تجهيزات، مالي، پذيرش و دانش و مهارت) و همچنين سنجش كمبودها و مشكلات سامانه اجراي پيشنهاددهنده در اين سامانه تكتاب. روش: اين پژوهش از نظر هدف كاربردي و از نظر روش پيمايشي است. در اين پژوهش 2 پرسشنامه محقق ساخته براي كاربران (50 نفر از كاربران بالفعل) و ناشران (18 ناشر به‌صورت نمونه‌گيري در دسترس) و همچنين استفاده از مصاحبه و چك‌ليست ارزيابي و مشاهده لحاظ شده است. جامعه آماري موردمطالعه در اين پژوهش سه گروه مديران، مهندسين فناوري اطلاعات و كاربران بالفعل سامانه تكتاب مي‌باشند. براي ارزيابي پايايي پرسشنامه‌ها از آلفاي كرون باخ استفاده شد. با توجه اهداف تعيين‌شده در تجزيه‌وتحليل داده‌هاي بخش آمار توصيفي از نرم‌افزار اكسل و در بخش تحليلي از نرم‌افزار SPSS و آزمون خي دو استفاده شد.يافته‌ها: يافته‌ها حاكي از آن است كه استفاده از سامانه‌هاي پيشنهاددهنده در بازيابي اطلاعات كتابخانه‌هاي ديجيتال مي‌تواند زمينه شناسايي بهتر نيازها و علايق و منابع اطلاعاتي كاربران و ناشران باشد و گامي مؤثر براي ارتقاي خدمات در كتابخانه‌هاي ديجيتال محسوب گردند. همچنين تمركز بر استفاده از اين سامانه‌ها مي‌تواند به‌عنوان راهي نوين براي متخصصان سازمان‌دهي اطلاعات و طراحان نظام‌هاي بازيابي اطلاعات در پيشبرد اهداف آن‌ها در عصر فنّاوري و بازيابي اطلاعات مورداستفاده قرار گيرد. نتيجه‌گيري: اين سامانه گام هاي اوليه جهت اجراي يك سامانه پيشنهاددهنده را برداشته و ساختار اجرايي مرتبط با اين سيستم در آن ايجادشده است. بنابر نتايج اين پژوهش در سامانه تكتاب امكان طراحي و اجراي يك سيستم پيشنهاددهنده كتاب وجود دارد.