اثرات استفاده از دوچرخه در حمل‌ونقل پايدار شهري مطالعه موردي: شهر مياندوآب

حمل ونقل مبتني بر وسايل نقليه موتوري، طيف گسترده‌اي از اثرات منفي بر جامعه و محيط‌زيست دارد كه مي‌توان به آلودگي‌هاي هوا، صوتي، ترافيك سنگين، افزايش تصادفات و اختصاص زمين‌هاي ارزشمند شهري به خيابان‌ها و جاده‌ها و پاركينگ خودروها اشاره كرد. از راهكارهاي حمل‌ونقل همساز با محيط‌زيست و پايدار استفاده از دوچرخه در سفرهاي درون‌شهري در كنار ساير شيوه‌هاي حمل‌ونقل عمومي و شخصي است. حمل‌و‌نقل پايدار شهري در واقع حركت روان وسايل نقليه، مردم و كالاهاست كه مستلزم آسايش مردم و پايداري محيط با مطلوب‌ترين هزينه و تلاش است. اين تحقيق به بررسي اثرات استفاده از دوچرخه در حمل‌ونقل پايدار شهري مي‌پردازد. ماهيت روش آن توصيفي تحليلي است و داده‌ها با مطالعات كتابخانه‌اي و پيمايش ميداني (تكنيك پرسشنامه و مصاحبه) جمع‌آوري شد. روايي ابزار، صوري و سطح پايايي آن با آلفاي كرونباخ 0.835 بدست آمد. قلمرو مكاني و جامعه آماري تحقيق شهر مياندوآب است. حجم نمونه با استفاده از فرمول اصلاح‌شده كوكران 165 نفر از بين 41459 خانوار شهر (سرشماري 1395) بدست آمد. افراد نمونه با روش‌هاي هدفمند (گلوله‌برفي و روش متواتر نظري) انتخاب شد. تجزيه و تحليل داده‌ها به روش‌هاي كمي و در نرم‌افزار spss صورت گرفت. نتايج نشان داد؛ استفاده از دوچرخه در سفرهاي درون شهري در شهر دوچرخه ايران (مياندوآب) امري پذيرفته شده بوده و نزديك به يك قرن قدمت دارد. 39.73 درصد سفرهاي درون شهري با اين وسيله نقليه غيرموتوري انجام مي‌گيرد. بين استفاده از دوچرخه توسط شهروندان مياندوآبي و ابعاد حمل‌و‌نقل پايدار )تلطيف ترافيك و دسترسي، اقتصادي، محيطي و اجتماعي) در سطح آلفاي 0.01 رابطه مثبت و معناداري وجود دارد. شاخص تلطيف ترافيك و دسترسي با ميزان تاثير كلي 0.786 بيشترين تاثير را در ايجاد سيستم حمل‌ونقل شهري پايدار در شهر مياندوآب ايفا مي‌كند.