تحليلي بر نقش مكان‌هاي مذهبي در ايجاد حسّ مكان در ساكنين محلّات شهري (مطالعه‌ي موردي: مسجد و محلّه‌ي حسينيّه‌ي زنجان)

حسّ مكان به ادراك ذهني و آگاهانه‌ي مردم از محيط پيراموني خويش اطلاق مي‌شود كه موجب دست‌يابي به هويّت در ايشان و دلبستگي آن‌ها به محيط مي‌گردد. لذا حسّ مثبت مردم به محيط پيراموني خويش كه با‌عنوان‌«حسّ‌مكان» شناخته مي‌شود، فرصتي است كه در صورت بهره‌برداري صحيح از آن، مي‌تواند زمينه‌ساز خلق مشاركت‌هاي اجتماعي و در نتيجه تسهيل در اجراي طرح‌هاي شهري شود. بر اين اساس، در اين پژوهش به بررسي نقش و تأثير حسينيّه‌ي اعظم در ايجاد و ارتقاء حسّ‌مكان در ساكنين محلّه‌ي حسينيّه و مشاركت اجتماعي آن‌ها اقدام شده است. روش پژوهش حاضر مبتني بر مطالعات اسنادي و ميداني بوده و از ابزار پرسشنامه براي جمع‌آوري اطّلاعات ميداني استفاده گرديد. علي‌رغم آن‌كه نرم‌افزار G-Power تعداد نمونه‌ي آماري را 191 نفر تعيين كرده بود، ولي به منظور اطمينان بيشتر در تعميم داده‌ها به كل جامعه‌، تعداد 200 پرسشنامه تنظيم و تكميل گرديد. همچنين براي تحليل نتايج حاصل از پرسشنامه، از برنامه‌ي رايانه‌اي SPSS و Excel و براي تحليل همبستگي شاخص‌ها از روش تحليل واريانس تك فاكتوري و روش پيرسون استفاده گرديد. نتايج حاصل از آزمون پرسشنامه مبيّن آن بود كه بين‌«مدّت‌ زمان ‌سكونت ‌در‌محلّه» و «ميزان‌تحصيلات» پاسخ‌دهندگان با حسّ مكان آن‌ها رابطه‌ي معناداري وجود دارد. همچنين قاطبه‌ي پاسخ‌دهندگان، حسينيّه‌ي‌اعظم را عنصر اصلي هويّت‌بخش به محلّه‌ي خويش دانسته و از سكونت در آن ابراز رضايت ‌نمودند (74 درصد). علاوه‌بر‌اين، بيش از 85 درصد از پاسخ‌دهندگان مشاركت اجتماعي را امري مقدّس دانسته و شركت در آن را وظيفه‌اي همگاني مي‌دانند.