واكاوي نقش نيروها و عوامل مديريتي- شهري بر روند گسترش كالبدي محدوده‌هاي شهري؛ نمونه مورد پژوهش شهر فسا

روند تكامل كالبدي در بسياري از شهرها، رابطه قطعي بين جريانات اجتماعي اقتصادي و نيروها و فرايندهاي مديريتي و گسترش كالبدي آن را نشان مي‎دهد. پژوهش حاضر با توجه به اين نگرش به بررسي نقش نيروها و عوامل مختلف در گسترش كالبدي شهر فسا در فاصله زماني بعد از انقلاب تا اوايل دهه 80 شمسي كه در اين دوره گسترش فيزيكي و تغييرات فضايي سريع و بي‌نظيري در شهر روي داده پرداخته است. ساختار اصلي پژوهش بر روش تحقيق كيفي استوار بوده و گردآوري داده‌ها به صورت روش‌هاي اسنادي، انجام مصاحبه و مشاهدات ميداني انجام شده است. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه در شهر فسا در فاصله زماني مورد نظر، حدود 6/996 هكتار به محدوده شهر اضافه شده كه در اين فرايند عوامل متعددي نظير نيروها و فرايندهاي مديريتي، سياست واگذاري اراضي در سال‌هاي بعد از انقلاب، عامل مهاجرت، اسكان كم‌درآمدها در قالب سكونت‌گاه‌هاي غيررسمي، طرح‌هاي توسعه شهري و عوامل محيطي نقش اساسي داشته‌اند. تأثير و شدت هر كدام از اين عوامل متفاوت بوده و در اين بين نيروها و فرايندهاي مديريتي با افزودن حدود 6/560 هكتار معادل 25/56 درصد كل محدوده‌هاي اضافه شده به محدوده شهر؛ به عنوان مهم‌ترين عامل تأثيرگذار در گسترش كالبدي شهر فسا مطرح بوده است. بنابراين مي‌توان اين چنين نتيجه‌گيري كرد كه عوامل موثر در گسترش كالبدي شهر فسا هم جهت بوده به طوري كه تركيب و برآيند مجموعه‌اي از عوامل در گسترش كالبدي و ايجاد مناطق جديدالاحداث نقش داشته‌اند.