پديد آورندگان :
رضايي، احمد دانشگاه علوم انتظامي امين - گروه عمليات ويژه، تهران، ايران , رضايي، محسن دانشگاه علوم انتظامي امين - گروه حقوق، تهران، ايران , خطيبي، سجاد دانشگاه خوارزمي، تهران، ايران
كليدواژه :
پليس , فضاي مجازي , جرايم رايانه اي , انتظام بخشي اجتماعي
چكيده فارسي :
زمينه و هدف:فضاي مجازي در مناسبات اجتماعي، اقتصادي و حتي سياسي جاي خود را يافته است؛ اما سوءاستفاده از فضاي مجازي سبب بروز دغدغه‌ها و مشكلات زيادي براي سيستم‌هاي انتظامي - امنيّتي، آموزشي، فرهنگي، اقتصادي شده است. هدف اصلي پژوهش حاضر، بازنگري در نقش و عملكرد پليس در فضاي مجازي با تأكيد بر آموزش‌هاي لازم و انتظامبخشي است.
روش:پژوهش حاضر از نظر هدف، كاربردي و به لحاظ ماهيت، اكتشافي است و به شيوۀ توصيفي تحليلي با روش دلفي در دو دور انجام شد. جامعۀ آماري شامل خبرگان فضاي مجازي پليس در تهران بود كه نمونه به تعداد 10 نفر انتخاب شد و با روش گلوله برفي به اشباع نظري رسيد. ابزار پژوهش شامل مصاحبه و پرسشنامۀ محققساخته بود. روايي مصاحبهها با ملاك گوبا و لينكلن و روايي پرسشنامه‌ها با روش صوري و محتوايي تأييد شد. مصاحبهها با استفاده از روش تحليل مضموني و پرسشنامه با استفاده از محاسبه ميانگين و نرم‌افزارExcel تحليل شد.
يافته‌ها:نقش و عملكرد پليس در فضاي مجازي در دو بُعد انتظامبخشي و آموزش - ظرفيت‌سازي و دوازده مؤلفه به اين شرح قابل بررسي است: پيش‌بيني، پيشگيري، مقابله و پي‌جويي مجرمين، بازسازي، هماهنگي بين دستگاهي (شبكه‌سازي)، مديريت غيرمتمركز، آموزش‌هاي كاركنان پليس، آموزش همگاني، فرهنگ‌سازي، عمليات رواني، دفاع از هويت ملي مذهبي و مسئولسازي، فرصت‌سازي و ظرفيت‌سازي.
نتيجه گيري:نتيجه حاصل از تحقيق نشان مي‌دهد براي بهبود اثرگذاري پليس در حوزۀ فضاي مجازي نياز به آشنايي، بازتعريف مفاهيم جديد، بازنگري در عملكرد پليس، تغيير الگوها؛ دستورالعمل‌ها و سياست‌ها است.
چكيده لاتين :
Cyberspace has found its place in social, economic and even political relations; but the misuse of cyberspace has caused many concerns and problems for law enforcement systems - security, education, culture, and economy. The main purpose of this study is to review the role and function of the police in cyberspace with emphasis on the necessary training and policing. Methodology: In terms of its objectives this study is of an applied research type and in terms of its nature it is considered as a descriptive-analytical study which was conducted using Delphi method in two rounds. The statistical population consisted of police cyberspace experts in Tehran. A sample of 10 individuals was selected and reached a theoretical saturation by the method of snowball. The research tools included an interview and a researcher-made questionnaire. The validity of the interviews was confirmed by Goba and Lincoln criteria and the validity of the questionnaires was confirmed using face and content validity methods. The interviews were analyzed using thematic analysis method and the questionnaire was analyzed using Excel software and mean calculation. Findings: The role and function of the police in cyberspace in two dimensions of policing and training - capacity building and twelve components can be examined as follows: anticipation, prevention, confrontation and prosecution of criminals, reconstruction, inter-agency coordination (networking), decentralized management, staff training Police, public education, culture building, psychological operations, defense of national religious identity and accountability, opportunity building and capacity building. Results: The results of the research show that in order to improve the effectiveness of the police in the field of cyberspace, familiarity, redefining new concepts, reviewing the performance of the police, changing patterns, guidelines, and policies are needed.
