تحليل ميزان دسترس‌پذيري بوستان‌هاي شهر تهران براي افراد داراي محدوديت جسمي - حركتي با تأكيد بر مفهوم طراحي فراگير

بيان مسئله: بوستان‌هاي شهري نقش مهمي بر سلامت فيزيكي و رواني شهروندان دارند. امروزه علي‌رغم اهميت موضوع جهاني طراحي فراگير و وجود پژوهش‌هاي كاربردي و مقررات مرتبط در ايران، افراد داراي محدوديت حركت در بوستان‌ها حضور كم و محدودي دارند كه اين امر ناشي از عدم دسترس‌پذيري بوستان‌ها براي همۀ افراد جامعه است. به نظر مي‌رسد اين موضوع به دليل عدم دانش فني كافي طراحان، ناظران طراحان شهري و عمراني، عدم توجه به ضوابط و نيز عدم آگاهي از شرايط فيزيكي افراد داراي محدوديت حركت است. هدف پژوهش: هدف از انجام اين پژوهش، ارزيابي ميزان دسترس‌پذيري بوستان‌هاي شهر تهران براي افراد داراي محدوديت جسمي–حركتي با تأكيد بر مفهوم طراحي فراگير است تا همۀ افراد فارغ از ميزان توانايي‌هاي فيزيكي‌شان بتوانند از امكانات و تجهيزات موجود در بوستان‌ها بهره‌مند شوند. روش پژوهش: به منظور رسيدن به اهداف پژوهش، ابتدا از طريق مطالعات نظري به شناخت ويژگي‌ها و محدوديت‌هاي حركتي طيف‌هاي مختلف جامعه و نيز بررسي اصول كالبدي و غيركالبدي مفهوم طراحي فراگير پرداخته شده است؛ سپس ضمن شناسايي امكانات و تجهيزات موجود در بوستان‌ها و با كمك كارشناسان متخصص در زمينۀ امر مناسب‌سازي، نسبت به استخراج شاخص‌هاي دسترس‌پذيري اقدام شد. در مرحلۀ سوم چك ليست ارزيابي بوستان‌هاي منتخب تهيه و از طريق پيمايش تكميل شد. تحليل داده‌ها از طريق روش دلفي و نتايج حاصله، پس از استخراج امتياز و وزن‌دهي گزينه‌ها با كمك نرم‌افزار Excel، به‌صورت نمودار ترسيم و تحليل شد. نتيجه‌گيري: نتايج نشان مي‌دهد، عوامل متعددي در عدم دسترس‌پذيري بوستان‌ها دخالت دارند كه در مراحل طراحي، اجرا و بهره‌برداري نقش ايفا مي‌كنند. بي‌توجهي به اصول طراحي فراگير، عدم آگاهي نسبت به ضوابط طراحي مناسب افراد داراي محدوديت جسمي-حركتي، عدم آگاهي و دانش فني كافي پيمانكاران و مجريان در اجراي صحيح طرح‌ها و ايجاد موانع ثانويه پس از اجرا به دليل مديريت نامناسب و عدم توانايي حفظ امنيت بهره‌برداران، از مهم‌ترين عوامل به‌ شمار مي‌روند.

فاقد چكيده فارسي