رويكردي جديد به ارزيابي غيردقيق و محيط‌هاي تصميم‌گيري (NAIADE)

Novel Approach to Imprecise Assessment and Decision Environments (NAIADE)

رويكردي جديد به ارزيابي غيردقيق و محيط‌ هاي تصميم‌گيري، يك روش ارزيابي چندمعياره نوين است كه بر اساس مجموعه‌اي از معيار‌ها به مقايسه گزينه‌هاي مدنظر مي‌پردازد. با استفاده از اين روش مي‌توان از انواع مختلف اطلاعات مبهم و غيرقطعي استفاده كرد. مقاديري كه به هر معيار براي گزينه‌هاي مدنظر اختصاص داده مي‌شود، ممكن است به شكل اعداد خشك، تصادفي، فازي يا متغيرهاي زباني بيان شوند. روش NAIADE از روش قديمي وزن‌دهي معيار‌ها استفاده نمي‌كند بلكه با استفاده از روش مقايسه زوجي، گزينه‌ها را رتبه‌بندي مي‌كند. امكان انجام دو نوع ارزيابي در NAIADE وجود دارد. نوع اول ارزيابي بر اساس ارزش مقادير اختصاص داده شده به معيارهاي هر يك از گزينه‌ها است كه اين كار را با استفاده از ماتريس اثرات انجام مي‌دهد (گزينه‌ها در مقابل معيارها). نوع دوم ارزيابي، تجزيه و تحليل‌هاي برابري ميان گروه‌هاي مختلف ذي‌نفع و امكان تشكيل ائتلاف با توجه به گزينه‌هاي ارائه شده است.روش NAIADE به‌عنوان رويكردي پركاربرد و كارآمد در پژوهش‌هاي مختلف مديريتي و محيط‌زيستي در جهان مطرح شده است، اما متاسفانه تاكنون كاربرد و استفاده‌ي چنداني در اين زمينه در ايران نداشته است. بنابراين، هدف از مقاله حاضر معرفي روش NAIADE، به عنوان گامي در جهت افزايش آگاهي و دانش در سطوح مختلف جامعه، مسئولين و تصميم‌گيران و نيز بهبود كيفيت محيط‌زيست است.

NAIADE (Novel Approach to Imprecise Assessment and Decision Environments) is a new multi criteria evaluation method which performs the comparison of alternatives on the basis of a set of criteria. It allows the use of information with different types and degrees of uncertainty. The values assigned to the criteria for each alternative may be expressed in the form of crisp, stochastic, fuzzy numbers or linguistic expressions. NAIADE does not use traditional weighting of criteria, rather it applies a pairwise comparison technique, and generates a ranking of alternatives (e.g. problem formulation). NAIADE allows for two types of evaluations. The first is based on the score assigned to the criteria of each alternative using an impact matrix (alternatives vs. criteria). The second analyses conflict among the different interest groups and the possible formation of coalitions according to the proposed alternatives (equity matrix: linguistic evaluation of alternatives by each group). NAIADE is considered as an efficient technique in various managerial investigations and environmental studies and has been utilized frequently in recent years. Unfortunately, there is no report on this method in Iran; therefore, the current study aimed to evaluate and introduce the method in Iran. It is hoped that the method acts as a step towards elevating the awareness and knowledge in different levels of society, authorities, and executives as well as improving quality of the environment.