ارزيابي خطر زمين‌لرزه و پهنه‌بندي مخاطرات ‌محيطي مرتبط با آن در محدوده بروجرد، استان لرستان

فلات ايران يك ناحيه پهناور فشارشي در طول كمربند فعال كوهزايي آلپ-هيماليا است كه با تداوم حركت صفحه‌ها در اين ناحيه شاهد فعاليت‌هاي لرزه‌اي در اغلب نقاط ايران هستيم. در اين پژوهش بررسي وضعيت لرزه‌زمين‌ساخت و تحليل خطر زمين‌لرزه با بكارگيري روش تعيني و مطالعه گسل‌هاي فعال شهرستان بروجرد واقع در شمال استان لرستان مدنظر بوده است. هدف اصلي پژوهش مقابله با خطر زمين‌لرزه از طريق پي بردن به بيشينه بزرگي و بيشينه شتاب افقي زمين براي گسل‌هاي فعال منطقه و همچنين تحليل و پهنه‌بندي مخاطرات محيطي مرتبط با اين پديده مي‌باشد. بدين منظور ابتدا با استفاده از تصاوير ماهواره‌اي، نقشه زمين‌شناسي و مطالعات ميداني گسل‌هاي اصلي منطقه شناسايي و سپس با استفاده از روش قطعي زلزله طرح و با بهره‌گيري از روابط تجربي موجود بين مشخصه‌هاي زلزله، نسبت به تعيين زلزله با بيشترين احتمال اقدام شده است. بر اساس محاسبات انجام شده، بزرگي زلزله‌هاي ناشي از فعاليت گسل‌هاي اصلي محدوده اطراف شهر بروجرد، بين 6/17 تا 7/07 ريشتر و بزرگترين شتاب افقي (PGA) بر اساس رابطه دونوان و كمبل به ترتيب 0/308 و 0/321 گال مي‌باشد. طبق بررسي‌هاي انجام شده دو پديده روانگرايي و زمين‌لغزش مهم‌ترين مخاطرات محيطي پس از رخداد زمين‌لرزه در سطح شهرستان بروجرد مي‌باشند. در اين تحقيق پس از تحليل مخاطرات روانگرايي و زمين‌لغزش، ابتدا با استفاده از راهنماي پهنه‌بندي خطرات ژئوتكنيك لرزه‌اي و روش منطق فازي؛ به پهنه‌بندي مخاطرات مذكور پرداخته شده است. سپس با تلفيق نقشه‌هاي خطر روانگرايي و زمين‌لغزش، نقشه مخاطرات ‌محيطي در سطح شهرستان بروجرد تهيه گرديده است. بر اساس نتايج به دست آمده به ترتيب 12/9، 25/6، 24/8، 17/6 و 19/1 درصد از مساحت منطقه در كلاس‌هاي خطر خيلي كم، كم، متوسط، زياد و خيلي زياد قرار دارد.