بررسي همديدي بارش‌هاي سيل‌آسا در استان خراسان شمالي

سيل از جمله مخاطرات طبيعي است كه مي‌تواند بر انسان و محيط اثرات مخربي وارد آورد. استان خراسان شمالي با توجه به موقعيت توپوگرافي و جغرافيايي، يكي از سيل خيزترين استان‌هاي كشور است و هر ساله خسارات زيادي از اين بلاي طبيعي متحمل مي‌شود. در اين مقاله با بررسي دبي و بارش ايستگاه‌هاي منطقه مطالعاتي، بطور موردي چند بارش منجر به سيل كه در استان خراسان شمالي رخ داده است، انتخاب و از ديدگاه همديدي بررسي مي‌شود. نتايج تحليل نقشه‌هاي سطح زمين و نيز سطوح 850 و 500 هكتوپاسكال نشان داد كه نم نسبي بالا و حركت صعودي شديد در ترازهاي زيرين و مياني جو و ريزش هواي سرد عرض‌هاي جغرافيائي بالا به منطقه مطالعاتي در ترازهاي مياني از عوامل موثر بارش‌هاي سيلابي در منطقه است كه اولي بوسيله فرارفت هواي گرم و مرطوب ناشي از جريان‌هاي جنوبي بخش شرقي كم‌فشارهاي سطح زمين ايجاد مي‌شود و دومي در اثر فرارفت تاوائي نسبي چرخندي ناشي از بخش شرقي كم ارتفاع تراز مياني بوجود مي‌آيد. هرچه اين مقادير بيشتر باشد، فعاليت چرخندي سامانه شديدتر و مقدار بارش ريزش شده نيز بيشتر است و در نتيجه احتمال رخداد سيل در منطقه مطالعاتي افزايش و احتمال خسارت ناشي از سيل نيز بشدت افزايش مي‌يابد.