تحليل SWOT براي حرفه حسابرسي مستقل در ايران

هدف: در نظام اقتصادي كشور، حرفه حسابرسي مستقل جايگاهي مهمي دارد و در سال‌هاي اخير با مشكلات و تحولات بسياري مواجه بوده است. ذي‌نفعان و مشاركت‌كنندگان حرفه، به‌منظور حداكثرسازي ارزش و تعالي آن، در خصوص عوامل دروني و بيروني تأثيرگذار به كسب شناختي راهبردي نياز دارند. هدف پژوهش حاضر، ارائه تحليل SWOT از حرفه حسابرسي مستقل در ايران است. روش: پژوهش حاضر، پژوهشي كيفي به‌روش نظريه داده‌بنياد است. گردآوري داده‌ها از طريق رويكرد سه‌گانه‌سازي (مثلثي) شامل 20 مصاحبه نيمه‌ساختاريافته، 38 مصاحبه ثانويه و تحليل كيفي 500 عنوان سند از نشريه‌هاي حرفه‌اي ايران انجام شده است. يافته‌ها: نتايج تحليل SWOT حاكي از شدت فاصله انتظارها و تأثيرهاي مخرب وضعيت بنگاه‌هاي اقتصادي كشور و شرايط سياسي و اقتصادي بر حرفه حسابرسي مستقل ايران است. قوت‌ها و تكيه‌گاه حرفه حسابرسي مستقل در ايران، تشكيلات و زيرساخت‌هاي حرفه‌اي، ايجاد نهاد قانوني براي حسابداران رسمي در كشور، تدوين استانداردهاي حسابداري و حسابرسي و در نهايت، انجمن‌هاي حرفه‌اي است. ضعف‌هاي مهم حرفه حسابرسي مستقل ايران، پايين‌بودن حق‌الزحمه حسابرسي، تعامل ضعيف با ذي‌نفعان، مشكل‌هاي ساختاري و قانوني موجود در آن، كنترل كيفيت مستقر در حرفه حسابداران رسمي و نبود هم‌بستگي و هم‌افزايي در حرفه است. فرصت‌هاي حرفه حسابرسي مستقل در ايران، از چهار بُعد جلب توجه و اعتماد ذي‌نفعان، توسعه روابط بين‌المللي، بزرگ‌تر شدن مؤسسه‌هاي حسابرسي و تجديد ساختار در اركان حرفه تبيين مي‌شود. تهديدهاي مهم براي حرفه حسابرسي مستقل ايران، فاصله انتظارهاي ذي‌نفعان، شرايط بنگاه‌هاي اقتصادي كشور و شرايط اقتصادي و سياسي كشور است. نتيجه‌گيري: با توجه به نتايجي كه از تحليل SWOT به‌دست آمد، سياست‌گذاران و ذي‌نفعان حرفه بايد با مديريت راهبردي قوت‌ها و فرصت‌ها، به رفع عوامل فزاينده تضعيف‌كننده و تهديدكننده حرفه در كشور اهتمام ورزند.

Objective: In the country's economic system, the independent audit profession has a key position and it has faced many challenges and changes in recent years. In order to maximize its value and prestige, the profession's stakeholders and participants need a strategic understanding of the internal and external factors that influence it. The purpose of this study is to provide a SWOT analysis of the independent audit profession in Iran. Methods: This research is a qualitative and grounded theory study. Data collection is done by a triangular approach including 20 semi-structured interviews, 38 secondary interviews, and qualitative analysis of 500 documents from the professional journals of Iran. Results: The results of the SWOT analysis indicate the severity of the expectations gap and the destructive effects of the situation of the country's economic enterprises and the political and economic conditions on Iran's independent auditing profession. The strengths and cornerstone of the Iranian independent audit profession are professional structures and infrastructures, established legal society for Iranian certified public accountants, development of accounting and auditing standards, and the professional associations. The profession's weaknesses are low audit fees, weak interaction with stakeholders, structural and legal problems, control quality of the CPAs' profession, and lack of solidarity and synergy. The profession's opportunities can be explained from four dimensions, including attracting stakeholders' attention and trust, development of international relations, enlargement of audit firms, and restructuring the pillars of the profession. The main threats of the profession are the stakeholders' expectations gap, conditions of the country's enterprises, and the political and economic conditions of Iran. Conclusion: According to the achieved results from this SWOT analysis, policymakers and stakeholders must do the strategic management of strengths and opportunities to resolve the growing factors that weaken and threaten the profession in the country.