هشدار اوليه بيابان‌زايي آبخوان دشت مشهد بر اساس پيش‌بيني پارامترهاي كمي و كيفي آب زيرزميني

در اين تحقيق جهت پيش‌بيني و تعيين آستانه هشدار بيابان‌زايي از مدل‌سازي پارامترهاي كمي و كيفي منابع آب زيرزميني استفاده شد. داده‌هاي 62 چاه‌ پيزومتري و 55 چاه‌هاي كيفي از شركت منابع آب ايران و همچنين شركت آب منطقه‌اي استان خراسان رضوي جمع‌آوري شد. پيش‌پردازش‌ داده‌هاي آماري، رفع داده‌هاي ناقص و گمشده، تحليل‌هاي آماري از جمله آزمون من‌كندال و همبستگي پيرسون انجام شد. نقشه شاخص‌هاي كمي و كيفي آب زيرزميني از نظر شدت بيابان‌زايي و آستانه هشدار هر شاخص بر اساس مدل ايراني ارزيابي پتانسيل بيابان‌زايي (IMDPA) كلاس بندي و نقشه شدت و هشدار بيابان‌زايي براي يك دوره 20 ساله (1375 1395) تهيه شد. براي پيش‌بيني مقادير كمي آب زيرزميني از داده‌هاي ماهانه تراز سطح آب زيرزميني به‌صورت متوالي استفاده شد و با استفاده از نرم‌افزار MATLAB 2015 و هوش مصنوعي پيش‌بيني داده‌ها براي سال 1400 صورت گرفت. نتايج نشان داد كه بيشترين هشدار شاخص‌هاي كمي و كيفي آب براساس شدت بيابان‌زايي مربوط به شاخص افت مي‌باشد و بعد از آن بيشترين هشدار مربوط به شاخص هدايت الكتريكي است. شاخص نسب جذبي سديم از نظر شدت بيابان‌زايي در كلاس ناچيز قرار دارد و تنها در سال 1400 بخش جنوبي آبخوان دشت مشهد در شرايط هشدار قرار خواهد گرفت. از نظر ميزان كلر فعلاً آبخوان دشت مشهد در شرايط هشدار قرار نگرفته است. اما با توجه به ارزيابي روند تغييرات اين شاخص در آينده ممكن است در آستانه هشدار قرار گيرد.