بررسي سميت كبدي عصاره آبي گياه سنبل‌الطيب (Valeriana‌officinalis) در موش‌هاي آزمايشگاهي

مقدمه: نگراني هايي در ارتباط با اثرات سميت گياهان دارويي به علت افزايش مصرف آن ها به وجود آمده است. از اين رو، هدف از پژوهش كنوني، بررسي اثرات سميت كبدي عصاره آبي گياه دارويي سنبل الطيب در موش هاي آزمايشگاهي بود. روش بررسي: در اين مطالعه تجربي پس از تهيه مواد گياهي و آماده سازي عصاره آبي سنبل الطيب غلظت هاي 10 و 20 ميلي گرم بر كيلوگرم وزن بدن به موش هاي آزمايشگاهي در مدت زمان ۱۴ روز تزريق شد. در روز ۱۴ نمونه هاي خوني از قلب موش ها پس از بي هوش كردن آن ها گرفته شد و سطح سرمي آنزيم هاي آلكالين فسفاتاز (ALP)، آسپارتات آمينوترانسفراز (AST)، آلانين آمينوترانسفراز (ALT) و گاما گلوتاميل ترانسفراز (GGT) مورد مطالعه قرار گرفت. هم چنين در بازه زماني ۰، ۷ و ۱۴ روز وزن حيوانات ثبت گرديده و تغييرات وزني نيز مورد مطالعه قرار گرفت. از آناليز واريانس يك راهه (ANOVA) براي تجزيه داده ها استفاده شد و نرم افزار GraphPad Prism 8 براي آناليز داده ها به كار رفت. نتايج: نتايج مطالعه كنوني حاكي از اثرات وابسته به غلظت عصاره آبي گياه دارويي سنبل الطيب در افزايش سطوح سرمي آنزيم هاي كبدي همچون ALT (آلانين آمينوترانسفراز)، AST (آسپارتات آمينوترانسفراز)، ALP (آلكالين فسفاتاز) و GGT (گاما گلوتاميل ترانسفراز) بود و در غلظت mg/kg20 بالاترين سطوح سرمي اين آنزيم ها مشاهده شد. هم چنين، غلظت mg/kg20 عصاره آبي سنبل الطيب باعث كاهش شديد وزن در موش ها در بازه زماني 14 روز شد. نتيجه گيري: به طور كلي نتيجه گيري شد كه غلظت mg/kg20 باعث ايجاد آسيب كبدي مي گردد. با اين حال، غلظت كم mg/kg10 هيچ گونه اثر سميتي روي كبد نشان نداد. لذا، در فرمولاسيون هاي تهيه شده از گياه سنبل الطيب توجه به غلظت عصاره بسيار مهم بوده و كاربرد غلظت هاي كمتر جهت جلوگيري از سميت كبدي بسيار مهم است.