عنوان مقاله :
ارزيابي روشهاي فازي و كلاسيك تحليل سلسله مراتبي در اولويتبندي زيرحوضههاي منطقه 22 تهران از منظر آبخيزداري
پديد آورندگان :
حاجي الياسي ، علي دانشگاه خواجه نصيرالدين طوسي
كليدواژه :
اولويتبندي , تصميمگيري چند معياره , آبخيزداري , سيلاب شهري , آبخوانداري , مديريت يكپارچه
چكيده فارسي :
امروزه توسعه شهرنشيني و افزايش ساخت و ساز و افزايش رشد صنعتي شدن شهرها در كشورهاي در حال توسعه و پيشرفته منجر به كاهش سطوح نفوذپذير، تغيير اقليم و مصرف و تقاضاي بيش از حد از منابع آب سطحي و زير سطحي شده است. بنابراين اكثر شهرها با پديدههايي نظير سيلابهاي شديد، كمبود آبهاي سطحي و زير سطحي، نشست زمين، گرد و غبار و ... مواجه شدهاند. همچنين ناكارآمدي استفاده از راهكارهاي سنتي مديريت سيلاب منجر به ايجاد سيلابهاي عظيم در شهرها ميشود كه باعث ايجاد خسارتهاي فراوان جاني و مالي و آبگرفتگيها و ترافيكهاي شديد در اين مناطق ميشود. و آبخيزداري از جمله روشهاي سازگار با طبيعت است كه علاوه بر مهار سيلاب به مديريت آن نيز ميپردازد و با ايجاد مديريت يكپارچه ميان منابع آبهاي سطحي و زيرزميني تا حدود زيادي مشكلات را رفع ميكند. در اين تحقيق از رويكرد به هم پيوسته مديريت سيلاب با استفاده از معيارهاي آّبخيزداري با استفاده از نرمافزار GIS استفاده ميشود و سپس وزنهاي معيارها بهمنظور تركيب آنها با استفاده از روش فازي چانگ، باكلي، ميخايلوف محاسبه ميگردد و با توجه به مجموع اوزان كه برابر يك گرديده و همچنين با استفاده از نرخ سازگاري گوس و بوچر كه مقدارش كمتر از 0.1 گرديده است، صحتسنجي ميشود. سپس مراحل مذكور براي روش كلاسيك تحليل سلسله مراتبي نيز صورت ميگيرد و با استفاده از اولويتبندي صورت گرفته در مورد 15 زيرحوضه منطقه 22 تهران و همچنين استفاده از روش ميانگين مربع خطا مشخص ميگردد كه هر چهار روش اولويتهاي شماره يك الي چهار را يكسان نشان ميدهند و اختلاف ميان آنها در 11 زير حوضه ديگر است. همچنين با مقايسه نتايج مقاله حاضر با نتايج مطالعه صورت گرفته در منطقه كه بر اساس پارامترهاي صرفا سيلخيزي انجام شده بود، مشخص ميگردد كه با در نظر گرفتن ديدگاه يكپارچه در مسائل آبخيزداري ميتوان به نتايج دقيقتر هم در امر اولويتبندي مناطق مستعد سيلخيزي و هم مناطق مستلزم اجراي عمليات آبخيزداري رسيد. همچنين با توجه به نتايج روش MSE مشخص ميگردد كه اوزان معيارها در روش فازي ميخايلوف به روش كلاسيك نزديكتر است و در بين روشهاي فازي نيز اوزان محاسبه شده از روشهاي باكلي و ميخايلوف به يكديگر نزديكتر هستند.
عنوان نشريه :
ترويج و توسعه آبخيزداري
عنوان نشريه :
ترويج و توسعه آبخيزداري