تبيين نقش پيكربندي فضا بر نحوۀ ادراك امنيت محيطي در بافت تاريخي شهر يزد

نظريه و روش چيدمان فضا يكي از نظريه‌هاي مرتبط با رويكرد موضعي است كه در فرايند توسعۀ رويكردهاي رفتاري و موضعي به مسائل شهري، به‌منظور تحليل مناسبات ميان پيكربندي فضا و شيوه‌هاي ادراك اين پيكربندي‌ها از سوي مردم ارائه شده است. براي اين منظور نيز از شاخص‌هاي فضايي مانند اتصال، هم‌پيوندي، ميانگين عمق و كنترل استفاده شده است. پژوهش حاضر با استفاده از اين نظريه و همچنين روش‌هاي آماري، مانند رگرسيون جغرافيايي موزون و رگرسيون چندمتغيره، ميزان اثرگذاري عناصر فضايي شهر را بر ادراك امنيت محيطي ساكنان بافت تاريخي شهر يزد ارزيابي و تبيين كرده است. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد ادراك امنيت محيطي مشاهده‌شدۀ ساكنان بافت پايين‌تر از حد مدنظر است و اين تفاوت به ‌لحاظ آماري معنادار به‌شمار مي‌آيد. افزون بر اين، نتايج نشان مي‌دهد شاخص‌هاي چيدمان فضا مي‌توانند براساس روش رگرسيون جغرافيايي موزون 36 درصد و براساس روش رگرسيون چندمتغيرۀ معمولي 51 درصد واريانس تغيير در ادراك امنيت محيطي را تبيين كنند. مقدار B در معادلۀ رگرسيون چندمتغيره نشان مي‌دهد شاخص هم‌پيوندي كلي بيشترين تأثير را بر امنيت روان‌شناختي ساكنان دارد؛ به بيان ديگر براساس نظريۀ چيدمان فضا، هرچه ميزان پيوستگي يك خيابان در كل شبكۀ ارتباطي شهر افزايش يابد، امنيت روان‌شناختي بهتري از سوي ساكنان بافت تاريخي شهر يزد گزارش مي‌شود.