ارزيابي طرح توسعۀ فضاي شهري پيش از اجرا به‌منظور پيشگيري و حل مشكلات احتمالي (مطالعۀ موردي: حرم امام‌زاده زينب (س) اصفهان)

امروزه تهيۀ طرح‌هاي بازآفريني بافت‌هاي ناكارآمد شهري در شهرهاي كشور به‌شكلي عمده‌ مدنظر قرار گرفته است. همچنين شكست و خطر بالاي پروژه‌هاي بزرگ در برخي از اين بافت‌ها، به‌دليل حساسيت‌هاي مردمي، اهميت ارزيابي طرح‌ها پيش از اجراي آن‌ها را افزايش داده است. يكي از اين پروژه‌ها طرح توسعۀ حرم حضرت زينب (س) در منطقۀ 14 شهر اصفهان است. بر اين ‌اساس هدف از مقالۀ حاضر، ارزيابي طرح توسعۀ حرم مطهر حضرت زينب به‌عنوان پروژه‌اي بزرگ با استفاده از تكنيك «تجزيه و تحليل حالات شكست و تأثيرات ناشي از آن» است. در اين راستا از الگوي روش‌شناسي مختلط (تركيب روش پژوهش موردپژوهي از الگوي روش‌شناسي پژوهش كيفي و روش پژوهش غيرتجربي از الگوي روش‌شناسي پژوهش كمي) استفاده شده است. ضمن اينكه براي گردآوري داده‌ها از روش مطالعۀ اسنادي، تحليل محتوا و ميداني (از نوع پرسشنامه) بهره گرفته شده است. در ادامه نيز داده‌هاي به‌دست‌آمده به ‌كمك تكنيك «تجزيه و تحليل حالات شكست و تأثيرات ناشي از آن» و با استفاده از گروه دلفي تحليل و مشكلات مربوط مشخص شده و بر اساس شاخص برآورد اولويت مشكلات، اولويت‌بندي شده‌اند. نتايج حاكي از آن است كه فضاي شهري حرم مطهر حضرت زينب (س) در مؤلفۀ كالبدي و امنيت به‌ ترتيب كمترين و بيشترين فاصله را تا فضاي شهري ايده‌آل دارد. همچنين در مؤلفۀ امنيت، به‌ترتيب در زمينۀ فضاسازي، نورپردازي و نظارت اجتماعي بيشترين مشكلات احتمالي را دارد كه مي‌تواند مانع ايجاد فضايي حضورپذير، پويا و قابل‌استفاده براي همۀ افراد و گروه‌هاي سني باشد؛ به اين منظور براي كمينه‌سازي اين مشكلات پيش از اجراي طرح، راهكارهايي ارائه شده است.