ارزيابي كارايي اطلاعات جغرافيايي داوطلبانه در طبقه‌بندي تصاوير سنتينل 2 با هدف شناسايي تغييرات كاربري مناطق شهري (مطالعۀ موردي: شهر قزوين)

در چند دهۀ اخير، مناطق شهري به‌دليل رشد سريع جمعيت و افزايش شهرنشيني دستخوش تغييرات زيادي شده است. استفاده از تصاوير ماهواره‌اي با قدرت تفكيك مكاني بالا يكي از روش‌هاي كارآمد در مطالعه و شناسايي اين تغييرات است. دسترسي به اين تصاوير به‌دليل هزينۀ فراوان بسيار محدود است؛ از اين‌رو تصاوير ماهواره‌اي با قدرت تفكيك متوسط نظير سنتينل به‌دليل دسترس‌پذيري بالا در كاربردهاي شهري بسيار استفاده شده است. شناسايي دقيق تغييرات شهر با استفاده از طبقه‌بندي تصاوير ماهواره‌اي نيازمند دسترسي به داده‌هاي زميني صحيح براي تفكيك كلاس‌هاي مختلف پوشش زمين است. عمليات برداشت اطلاعات زميني، پرهزينه و زمان‌بر است و براي تصاوير مربوط به زمان‌هاي گذشته امكان‌پذير نيست. اطلاعات جغرافيايي داوطلبانه كه داده‌هاي مربوط به يك دورۀ زماني را جمع‌آوري مي‌كند، مي‌تواند يكي از منابع دادۀ حقايق زميني باشد. با استفاده از نمونه‌هاي تعليمي حاصل از اطلاعات جغرافيايي داوطلبانه، فرايند پردازش تصاوير ماهواره‌اي با سرعت بيشتري انجام مي‌شود. در اين پژوهش، كارايي اطلاعات جغرافيايي داوطلبانه به‌ عنوان نمونه‌هاي تعليمي در طبقه‌بندي تصاوير سنتينل 2 براي شناسايي تغييرات كاربري شهر قزوين در سال‌هاي 1394 و 1397 بررسي شده است. بدين‌منظور صحت طبقه‌بندي تصاوير سنتينل 2 با نمونه‌هاي تعليمي حاصل از اطلاعات جغرافيايي داوطلبانه با صحت طبقه‌بندي تصاوير مذكور با استفاده از نمونه‌هاي تعليمي به‌دست‌آمده از تصاوير گوگل‌ارث و به‌ كمك آزمون آماري t مقايسه شده است. نتايج آزمون t با سطح اطمينان 95 درصد، براي سال‌هاي 1394 و 1397 نشان مي‌دهد اختلاف معناداري ميان نمونه‌هاي تعليمي گوگل‌ارث و اطلاعات جغرافيايي داوطلبانه در طبقه‌بندي تصاوير سنتينل 2 وجود ندارد؛ بنابراين اطلاعات جغرافيايي داوطلبانه كارايي مناسبي به‌ عنوان نمونه‌هاي تعليمي در طبقه‌بندي تصاوير ماهواره‌اي در مناطق شهري دارند.