رتبه‌بندي ظرفيت گردشگري طبيعت‌محور در مناطق كوهستاني، نمونه موردي: منطقه شرقي استان لرستان

گردشگري طبيعت‌مبنا راهبردي براي توسعۀ پايدار محلي است و مي تواند نقش مهمي در دستيابي به اهداف توسعۀ پايدار سازمان ملل، به‌ويژه در كشورهاي درحال‌توسعه، ايفا كند. شناسايي مناطق داراي قابليت بالقوۀ گردشگري طبيعت‌مبنا و برنامه‌ريزي و ايجاد زيرساخت براي آن‌ها، يكي از راهكارهاي توسعۀ اين نوع گردشگري محسوب مي‌شود. منطقۀ شرق استان لرستان به‌دليل قرار گرفتن در دامنۀ رشته كوه زاگرس، از جاذبه هاي طبيعي متعددي، همچون قله هاي متعدد، آبشارها و رودخانه هاي منحصربه‌فرد، درياچه ها و تالاب هايي با اكوسيستم كم‌نظير و ... ، برخوردار است كه ظرفيت بالقوۀ اين منطقه براي گردشگري طبيعت مبنا را نشان مي دهد؛ هرچند از اين توان‌هاي بالقوه درجهت توسعۀ منطقه اي بهرۀ كافي نبرده اند. هدف اين پژوهش تعيين ظرفيت و رتبه‌بندي شهرستان‌هاي اين منطقه برمبناي گردشگري طبيعت‌مبنا است. براي اين منظور، معيارهاي مستخرج در پژوهش هاي جهاني، با بهره‌مندي از نظر متخصصان، براي منطقۀ شرق استان لرستان بومي سازي و درنهايت، 13 معيار براي ارزيابي تعيين شد. وزن معيارها نيز براساس آراي كارشناسان و به‌كارگيري روش »بهترين ـ بدترين « در نرم افزار لينگو مشخص شده است. همچنين، پس از رتبه بندي با استفاده از روش تصميم‌گيري چندمعيارۀ آراس (ARAS)، شهرستان هاي خرم آباد، اليگودرز و دورود در رتبه هاي اول تا سوم و شهرستان هاي بروجرد و ازنا به‌ترتيب در رتبه هاي بعدي قرار گرفته‌اند. درنهايت، براساس رتبه و موقعيت جاذبه هاي گردشگري طبيعت‌مبناي منحصربه‌فرد آن‌ها، مسيرهاي گردشگري و سازمان فضايي پيشنهادي گردشگري طبيعت مبنا براي شهرستان‌هاي شرق استان لرستان پيشنهاد شده است.