نقش نهاد تعدد جرم در تعيين مجازات‌ جايگزين هاي حبس؛ تخفيف يا تشديد؟

Sentencing of multiple crime in alternative imprisonment; mitigation or aggravation

مجازات‌هاي جايگزين حبس تاكنون از جنبه‌هاي مختلفي ارزيابي شده ولي آنچه به تمامي اين‌گونه نوشته‌ها اعتبار مي‌دهد ارزيابي حقوقي و فني آن اولاً مستقلا و ثانياً در تعامل با ساير نهادهاي قانون مجازات است كه در صورت متروك ماندن اين نهاد به دليل ناكارامدي، امكان بهره‌برداري از فوايد و منافع حاصل از اجراي آن نيز ميسر نمي‌شود. موضوع مقاله حاضر بررسي مانع بودن تعدد جرم در مجازات‌هاي جايگزين حبس(ماده 72 ق.م.ا) به صورت مستقل نيز در تعامل با ساير نهادهاي قانون و تأثير آن بر تعيين مجازاتِ جايگزين‌هاي حبس است تا ميزان كارآيي اين نهاد ارفاقي و حدود مجازات قابل اعمال روشن گردد. در خصوص تعدد جرم كه مانع اعمال مجازات جايگزين‌ حبس است، آنچه در بادي امر به ذهن متبادر مي‌شود، تشديدي بودن اين نهاد جهت محروم ساختن مجرمين خطرناك از نهاد ارفاقي جايگزين حبس است ولي با روشن شدن مفهوم، حدود و ثغور و نيز آثاري كه اين نهاد ايجاد مي‌كند، مشخص ميشود كه وجود آن باعث تشديد نسبت به جرايم خفيف از يك سو و تخفيف نسبت به جرايم سنگين و مجرمان خطرناك از سوي ديگر خواهد شد و در نتيجه وجود چنين موضوعي در مجازات‌هاي جايگزين حبس، باعث عدم انسجام در اين نهاد ارفاقي خواهد بود.

Alternative imprisonment have been evaluated from various aspects, but what makes all these kinds of writings valid is firstly their legal evaluation independently and in interacting with other institutions of Islamic Penal Code. Meanwhile if it is abandoned because of its inefficiency, it is not possible to exploit the benefits of its implementation. This study is attempt to examine the general condition of multiple crime in alternative imprisonments (article 72, IPC), and interaction with other law institutes. the same way, it scrutinizes the effect of this confrontation on the determination of the penalties for alternatives imprisonment to clarify the effectiveness of this lenient institute and the limitations of applicable penalties. what springs to mind first regarding the multiplicity of crimes and the existence of this condition in alternative imprisonment, is intensification of this institution to deprive the perpetrators of a criminal offense of alternative imprisonment. On contrary, with the clarification of concept, the immediate effects of this condition will be determined by the fact that it will exacerbate minor offenses on one hand and discount for serious crimes and dangerous offenders on the other hand. Consequently, the existence of such a condition in the alternative imprisonment will rupture this institution.