رقابت پذيري مقصدهاي گردشگري فراتحليل كيفي پژوهش ها با استفاده از شاخص سه گانه بليكي

رقابت پذيري مقصدهاي گردشگري اگرچه به خوبي در ادبيات و مباني نظري مطالعات گردشگري جا افتاده است، اما پر از ناسازگاريها و تناقض ها در مفهوم، سنجش و مشروعيت آن به عنوان يك موضوع پژوهشي است. بر اين اساس، هدف اين پژوهش، ارائه يك ديدگاه كلنگر و سيستماتيك به مطالعات حوزه رقابت پذيري مقصدهاي گردشگري و تحليل تحقيقات پيشين در سلسله مراتب پارادايم علمي اين حوزه از مطالعات گردشگري بوده است. به منظور ايجاد فهم و ادراك عميق از ويژگي ها، عوامل و چگونگي سنجش و بهبود رقابت پذيري مقصدهاي گردشگري، از روش فراتحليل كيفي براي گردآوري و تجزيه و تحليل پژوهشهاي پيشين و از شاخص سه گانه بليكي براي تحليل اين پژوهشها در سلسله مراتب پارادايم علمي اين حوزه از مطالعات گردشگري استفاده شد. نتايج تحقيق نشان داد كه در دو دهه اخير، توجه بسياري به پژوهش هاي حوزه رقابت پذيري مقصدهاي گردشگري شده است و محققان، براي غلبه بر پيچيدگي هاي اين حوزه از مطالعات گردشگري، به روش هاي تلفيقي و تكميل مدل هاي قبلي با يافته هاي جديد روي آورده اند. ديگر نتايج اين تحقيق كه آن را نسبت به تحقيقات ديگر متمايز ميكند، نشان ميدهد كه در سلسله مراتب پارادايم علمي اين حوزه از مطالعات گردشگري، 61 درصد تحقيقات پس از پاسخ به سوال چيستي، به مبحث چرايي پرداخته اند. همچنين تعداد اندكي از پژوهشهاي مربوط به رقابتپذيري مقصدهاي گردشگري (15 درصد) با گذر از دو سطح چيستي و چرايي، سعي كردهاند تا الگويي جديد براي چگونگي سنجش رقابتپذيري مقصدهاي گردشگري ارائه دهند. يافته نهايي اين تحقيق، ارائه چارچوبي مفهومي است كه در آن نحوه تعامل عوامل و متغيرهاي رقابت پذيري مقصدهاي گردشگري با ديدگاه سيستمي و كلنگر مشخص شده است.

The competitiveness of tourist destinations has a good place in the literature and theoretical foundations of tourism studies, however, in the field of research it is full of inconsistencies and contradictions in terms of concept, measurement and legitimacy. The purpose of this study was to provide a holistic and systematic view of studies in the field of competitiveness of tourism destinations and analysis of previous research in the hierarchy of the scientific paradigm of this field of tourism studies. Therefore, in order to create a deeper understanding of the characteristics, factors and how to measure and improve the competitiveness of tourism destinations, a qualitative meta-analysis method was used to collect and analyze previous researches and Blaikie Triple Index was used to analyze these researches in the hierarchy of the scientific paradigm of tourism competitiveness studies. The results show that in the last two decades, much attention has been paid to the research of tourism destinations competitiveness and to overcome the complexities of this field of tourism studies, researchers have sought to integrate previous models in order to come up with new findings. Other results of this study, which distinguish it from other studies, show that in the hierarchy of the scientific paradigm of this field of tourism studies, 61% of previous studies, after answering the question of what (epistemology), have addressed the issue of why (ontology). Also, a small number of studies related to the competitiveness of tourism destinations (15%) have tried to provide a new model for how to measure the competitiveness of tourist destinations by going through the two levels of what and why (methodology). The final finding of this research is to provide a conceptual framework in which the interaction of factors and variables of competitiveness of tourist destinations with a systemic and holistic perspective is specified.