تحليلي بر كيفيت زندگي در محلات شهري (مورد مطالعه: مسكن مهر شاهين‌شهر)

تهيه مسكن يكي از دغدغه‌هاي اصلي دولت‌ها در همه كشورهاي جهان است. در ايران نيز بعد از آن كه رشد جمعيت شدت گرفت، سياست‌هاي مختلف براي تامين مسكن به اجرا درآمد. يكي از اين سياست‌ها كه در نيمه دوم دهۀ 1380 خورشيدي اجرايي شد، طرح جامع مسكن مهر بود. هدف از اجراي اين طرح تامين سريع، ارزان و باكيفيت مسكن انبوه براي گروه‌هاي كم‌درآمد بود. بررسي ميزان موفقيت يكي از پروژه‌هاي بزرگ اين طرح، در قالب بررسي كيفيت زندگي در محلۀ‌ مسكن مهر شاهين‌شهر، موضوع و هدف اين مقاله است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع كاربردي و به لحاظ ماهيت از نوع توصيفي-تحليلي است. اطلاعات موجود در اين مقاله با دو روش كتابخانه‌اي (براي تدوين مباني نظري) و ميداني (براي بررسي كيفيت زندگي محله) به‌دست‌آمده است. جامعه آماري پژوهش، ساكنان محله مسكن مهر شاهين‌شهر باقابليت جمعيت‌پذيري 6400 خانوار است. حجم نمونه موردمطالعه از روش كوكران و برابر با 400 سرپرست خانوار برآورد شده است. براي تحليل 40 شاخص مورد بررسي از روش‌هاي آمار توصيفي، تحليل عاملي و آزمون كاي اسكوئر استفاده‌ شده است. نتايج حاصل نشان مي‌دهد تنها پنج شاخص شامل: دسترسي به حمل‌ونقل عمومي، دسترسي به تسهيلات آب و برق و گاز، دسترسي به امكانات گرمايشي و سرمايشي درون مجتمع، مديريت مجتمع و دسترسي به پاركينگ، داراي ميانگين رضايتمندي بالاتر از حد متوسط (عدد 3) بوده و ميانگين رضايتمندي ديگر شاخص‌هاي موردبررسي (5/87 درصد شاخص‌‌ها)، كمتر از عدد 3 بوده كه اين امر حاكي از نارضايتي شديد ساكنان محله مسكن مهر شاهين‌شهر از كيفيت زندگي در اين محله است.

Housing is one of the main concerns of governments in countries all over the world. In Iran, after the increasing pace of population growth, various policies were implemented to provide housing. One of the policies implemented in the second half of the 2000s was the Mehr Comprehensive Housing Plan. The purpose of Mehr project was to provide low-income groups with fast, cheap and high-quality housing. The purpose of the present study is to evaluate the quality of life in order to measure the success rate of one of the major projects in Mehr housing neighborhood of Shahinshahr. The present study is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in terms of nature. The data were obtained in two ways: library (to formulate theoretical foundations) and field (to study the quality of life in the neighborhood). The statistical population of the study is the residents of Mehr Shahinshahr housing neighborhood with a population of 6400 households. The sample size, estimated by Cochran's method, is equivalent to 400 heads of households. Descriptive statistics, factor analysis and Chi-square test were used to analyze the 40 indicators. The results showed that the average of five indicators was higher than the average of satisfaction. These indicators include: 1- Access to public transportation, 2- Access to water, electricity and gas facilities, 3- Access to heating and cooling facilities inside the complex, 4- Management of the complex and 5- Access to parking. The average satisfaction of other studied indicators (87.5% of the indicators) was less than 3, which indicates the strong dissatisfaction of the residents of Mehr Shahinshahr housing neighborhood with the quality of life in this neighborhood.