افزايش كارايي مصرف آب در كشت مكانيزه گندم با استفاده از خطي‌كار كف‌كار در شرايط خاك‌هاي شور

Increasing Water Use Efficiency in Mechanized Wheat Cultivation Us- ing in-Furrow Seed Drill in Saline Soils Conditions

استفاده از راهكارهاي مديريتي براي افزايش شاخص كارايي مصرف آب در مزارع كشاورزي، يكي از گزينه هاي عملي براي مقابله با كم آبي به شمار مي رود. خاك ها و آب هاي نامتعارف ازجمله منابعي هستند كه با مديريت صحيح و با داشتن شناخت كامل از آنها مي توانند در كشاورزي مورد استفاده قرار گيرند. هدف از مطالعه حاضر، معرفي روش كاشت گندم در داخل جويچه هايي به عرض 60 سانتي متر با ماشين خطي كار كف كار و آبياري شياري به عنوان جايگزيني مناسب براي روش كشت مرسوم منطقه (بذرپاشي دستي و آبياري كرتي) در شرايط اراضي شور حاشيه درياچه اروميه بود. براي اجراي تحقيق هر دو روش كاشت و آبياري گندم، در دو قطعه زمين با خاك شور پياده و در هريك از قطعات، اجزاي عملكردي محصول، عملكرد دانه، ميزان آب مصرفي، كارايي مصرف آب و نحوه توزيع شوري خاك اندازه گيري شد. نتايج اين بررسي بيانگر آن است كه استفاده از روش كاشت گندم در داخل شيار آبياري توسط خطي كار كف كار و آبياري شياري در شرايط خاك هاي شور بهجاي روش كاشت دست پاش و آبياري كرتي، باعث افزايش عملكرد محصول به ميزان 381 كيلوگرم در هكتار و كاهش ميزان مصرف آب تا حدود 23 درصد گرديد و پيرو آن كارايي مصرف آب در توليد گندم حدود 33 درصد افزايش يافت. بنابراين با توجه به كمبود آب كشاورزي در منطقه و مصرف بيش ازحد آب در روش آبياري كرتي، روش كاشت گندم با خطي كار كف كار و آبياري شياري به ويژه در شرايط خاك هاي شور توصيه مي شود.

The use of management strategies to increase the wa-ter use efficiency index in agricultural fields is one of the practical options to combat dehydration. Uncon-ventional soils and waters are among the resources that can be used with proper management and full recog-nition of them. The aim of this study was to introduce the method of planting wheat in furrows 60 cm wide with a linear machine, flooring and furrow irrigation as a suitable alternative to conventional cultivation meth-ods (manual sowing and field irrigation) in saline lands around Lake Urmia. To conduct research, both cultiva-tion and irrigation methods were applied in two plots with saline soil. In each plot, crop yield components, grain yield, irrigating water consumption, water use ef-ficiency, and soil salinity distribution were measured. Results showed that the method of seed planting into irrigation furrow by an in-furrow seed drill and furrow irrigation in saline soils instead of seed broadcasting and flood irrigation has increased seed yield at the rate of 381 kgha-1 and reduced water consumption by about 23% and consequently increased water use efficiency in wheat production by about 33%. So, due to the scarcity of agricultural water in the region and excessive water consumption in the flood irrigation method, wheat cul-tivation by an in-furrow seed drill and furrow irrigation is recommended especially in saline soils.