بررسي نقش جدايش بلوري، آلايش پوسته اي و آميزش ماگمايي در تشكيل توده هاي نفوذي ميزبان فيروزه در معدن فيروزه-‌ طلاي دامغان، جنوب دامغان

Investigation of the role of fractional crystallization, crustal assimilation and magma mixing in turquoise hosted sub-volcanic intrusion rocks in south of Damghan mine, Iran

توده هاي نيمه‌عميق ديوريتي، گرانوديوريتي و گنبد ريوليتي در معدن فيروزه- طلاي دامغان به سن ائوسن در غرب كمربند ماگمايي ترود-چاه شيرين، توالي هاي آتشفشاني ائوسن پيشين را قطع كرده اند. نتايج اين پژوهش نشان مي دهد كه هر سه توده هم خاستگاه هستند و ماگماي مادر آن­ها در صعود به دليل فرآيندهاي جدايش بلوري، آلايش پوسته ­اي و آميختگي ماگمايي سبب ايجاد ماگماهاي گرانوديوريتي، ديوريتي و ريوليتي شده است. جدايش اليوين، زيركن، كلينوپيروكسن، پلاژيوكلازكلسيم و هورنبلند در تشكيل ماگماي گرانوديوريتي نقش مؤثري داشته‌اند. آلايش پوسته اي و جدايش آپاتيت و پلاژيوكلاز كلسيم مهمترين نقش را در تشكيل ماگماي ريوليتي داشته است. فلدسپات پتاسيم تا آخرين مراحل جدايش حضور داشته است. در كنار شواهد صحرايي، وجود سوزن هاي آپاتيت، خوردگي و منطقه بندي معكوس و نوساني در پلاژيوكلازهاي داراي منطقه بندي، نوع برونبوم و شواهد زمين شيميايي سنگ كل (نسبت­ هاي Nb/Y و Nb/Zr به Nb،Rb/Sr و Sr/Zrبه Ti/Zr وRb به Rb/Sr) آميختگي ماگمايي بين ماگماي گرانوديوريتي با ماگمايي مافيك را تاييد مي كند.

Granodiorite and dioritic intrusive rocks (Middle Eocene age) intruded the Lower-Middle Eocene volcanic rocks at the northern parts of the Torud-Chah Shirin volcano-plutonic belt in north east of Iran. This granodiorite is intruded by small rhyolitic dome in the Damghan turquoise-gold mine. According to all data, these intrusive rocks are related to a common source. The primary magma evolved by the assimilation, fractional crystallization, contamination (AFC) and magma mixing during the ascent. These processes formed granodiorite, diorite and rhyolitic magmatic rocks. Fractional crystallization of olivine, zircon, clinopyroxene, plagioclase and hornblende has been effective in the formation of granodioritic magma. Crustal contamination and fractional crystallization of apatite and Ca- plagioclase have played a major role in the formation of rhyolitic magma. Potassic feldspar has been present until the last stages of magma evaluation. In addition to the field evidences, present of apatite needles solid inclusions in plagioclase, corrosion, and oscillatory- reverse zoning in zoned plagioclases, enclave type and geochemical characteristics of whole rock (Nb/Y, Nb/Zr to Nb, Rb/Sr and Sr/Zr ratios) (Zr/Rb to Rb / Sr) confirm mixing between mafic and granodioritic magmas.