مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - ارزيابي و مقايسه كارايي روش‌هاي كمي فركتال و فازي در تحليل وضعيت تكتونيكي زاگرس شمال غرب

چكيده فارسي :

ماهيت پيچيده فرايندهاي زمين‌ساختي عامل ايجاد توپوگرافي و همچنين ابعاد مناظر طبيعي زمين را نمي‌توان با ساختارهاي كلاسيك، مانند هندسه اقليدسي يا منطق ارسطويي، ارزيابي نمود. براي اين منظور، تحليل فركتالي آبراهه‌ها و شكستگي‌ها با استفاده از روش شمارش جعبه‌اي براي تعيين بلوغ ساختاري زاگرس شمال‌غرب انجام گرفت. همچنين با كمك معيارهاي مرتبط با مورفوتكتونيك، پتانسيل فعاليت تكتونيكي منطقه با روش عدم قطعيت فازي مشخص و نتايج اين دو روش با كانون‌هاي سطحي زلزله مقايسه شدند. مناطق داراي بعد فركتالي بالاي گسل و پايين زهكشي فعاليت تكتونيكي بيشتري دارند. طبق اين تحقيق، محدودۀ A يعني غرب كرمانشاه، داراي بالاترين بُعد فركتالي (32/1) گسل و بُعد فركتالي كمتر براي شبكۀ زهكشي (432/1) است و شواهد لرزه‌اي از‌جمله زلزلۀ اخير كرمانشاه با 3/7 ريشتر نيز پويا بودن آن را تأييد مي‌كند. محدودۀ E كه رو به فروافتادگي دزفول است، كمترين بُعد فركتالي گسل (1/07) و بيشترين بُعد فركتالي شبكۀ زهكشي (1/470) را دارا است. با اين حال گسل‌هاي مدفون نقش مهمي در توليد زلزله در شمال اين محدوده دارند. هم‌پوشاني مربع‌هاي فركتالي با گاماهاي مختلف در مدل فازي تا حد زيادي تأييد‌كنندۀ نتايج بود و محدودۀ A در اين مدل نيز بالاترين پتانسيل فعاليت تكتونيكي را نشان مي‌‌دهد.