واكاوي ظرفيت سرمايۀ اجتماعي و نقش آن در ارتقاي تاب‌آوري شهري در برابر سوانح طبيعي (نمونۀ موردي: شهر شيراز)

Investigating the Capacity of Social Capital and Its Role in Promoting Urban Resilience to Natural Disasters: A Case Study of Shiraz City

طرح مسئله: سرمايۀ اجتماعي يكي از مهم­ترين معيارهاي انساني مرتبط با ميزان تاب­ آوري در يك سيستم اجتماعي است كه به‌عنوان شبكه ­هاي اجتماعي متشكل از افراد و سازمان ­ها مي­تواند در پيشگيري و آماده ­سازي جامعه در برابر كاهش آثار مخاطرات، مفيد واقع شود. در اين راستا هدف اصلي اين پژوهش بررسي نقش و ارتباط بين ميزان سرمايۀ اجتماعي و تاب‌آوري شهر شيراز است. روش پژوهش: روش تحقيق توصيفي – تحليلي و از نوع كاربردي است. گردآوري داده­ ها مبتني بر روش اسنادي - كتابخانه ­اي و بررسي هاي ميداني به كمك ابزار پرسشنامه است. جامعۀ آماري اين پژوهش 1460665 نفر ساكن در شهر شيراز است كه حجم نمونه طبق فرمول كوكران معادل 325 نفر برآورد شده است. روش نمونه ­گيري نيز تصادفي ساده است كه در پايان پس از گردآوري و ورود داده­ ها در محيط نرم­ افزار SPSS، مورد تجزيه‌ و تحليل قرارگرفته است. يافته ­ها: يافته ­هاي پژوهش نشان مي­دهد بين سرمايۀ اجتماعي و تاب‌آوري در سطح معناداري كمتر از 0/05 با مقدار ضريب پيرسون 0/38 همبستگي معناداري وجود دارد و همچنين بين ابعاد درون ­گروهي (خانواده)، ارتباط‌دهنده (همسايگان)، پيونددهنده (سازمان­ ها) و سرمايۀ اجتماعي با ميزان تاب‌آوري شهري در سطح معناداري كمتر از 0/05 همبستگي وجود دارد. نتيجه‌گيري: هر چه ميزان سرمايۀ اجتماعي افزايش يابد، به همان نسبت ظرفيت انعطاف ­پذيري و تاب‌آوري شهري نيز افزايش مي­يابد كه اين امر ضرورت بسترسازي جهت ايجاد و تقويت سرمايۀ اجتماعي آحاد جامعه را آشكار مي­سازد.

Social capital is one of the most important human criteria related to the degree of resilience in a social system that as social networks consisting of individuals and organizations can be useful in preventing and preparing society against reducing the effects of risk. To be. In this regard, the main purpose of this study is to investigate the role and relationship between social capital and resilience in Shiraz. The research method is descriptive-analytical and applied. Data collection is based on documentary-library method and field studies with the help of a questionnaire. The statistical population of this study is 1460665 people living in Shiraz, the sample size is estimated to be 325 people according to Cochran's formula. The sampling method is simple random which is finally analyzed after collecting and entering the data in SPSS software environment. Findings show that there is a significant correlation between social capital and resilience at the level of significance less than 0.05 with Pearson coefficient value of 0.38 and also between the dimensions of intragroup (family), linker (neighbors), linker (Organizations) and social capital are significantly correlated with the rate of urban resilience at a level of less than 0.05. As the amount of social capital increases, so does the capacity for flexibility and urban resilience, which highlights the need to create a platform for the creation and strengthening of social capital for individuals in society.