تحليل برنامه‌هاي محروميت‌زدايي بر شاخص‌هاي امنيت غذايي در سطح خانوار: كاربرد تحليل فرارگرسيون فضايي در حوزه روش‌شناسي جورسازي نمره گرايش (PSM)

Analysis On Pro-poor Programs on Household’s Food Security Index: An Application of Spatial Meta-Regression in Studied Interested Propensity Score Matching (PSM)

در طول بيش از سه دهه محققان به شناسايي عوامل مختلف موثر بر امنيت غذايي اعم از كشت محصولات غير غذايي (سوخت زيستي)، مديريت آب، تخريب محيط‌زيست، بازار نيروي كار، جهاني سازي و ... مبادرت ورزيده‌اند. در دهه اخير با گسترش مطالعات در سطح خانوار و با هدف ارزيابي برنامه‌هاي موثر بر امنيت غذايي خانوار در كشورهاي در حال توسعه افريقايي و آسيايي استفاده از PSM و شاخص‌هاي امنيت غذايي با قابليت تحليل اقتصادي افزايش يافته است. چرا كه شاخص‌هاي رايج بهداشت و سلامت فاقد قابليت تحليل اقتصادي هستند. از اين‌رو انباشت مطالعات با روش‌شناسي PSM منبع اطلاعاتي مناسبي براي بررسي تغيير وضعيت امنيت غذايي تحت برنامه‌هاي اجرا شده در خانوارهاي هدف فراهم مي‌كند. اين مطالعه با بهره‌گيري از الگوي فرا رگرسيون فضايي در صدد پاسخ به سوالاتي از قبيل تغيير وضعيت امنيت غذايي خانوارها در كشورهاي در حال توسعه افريقايي و آسيايي در طول يك دهه گذشته، تاثير تعديلات روش‌شناسي PSM بر يافته‌هاي محققان در حوزه امنيت غذايي و سرانجام تاثير برنامه‌هاي اجرا شده بر امنيت غذايي خانوار برآمده است. يافته‌ها نشان مي‌دهد در حالت كلي در طول زمان مورد بررسي سطح امنيت غذايي خانوارهاي تحت برنامه (اقدام سياستي) با ساير خانوارها همگرا شده است. همچنين برنامه‌هاي كمك غذايي و مداخلات هدفمند در حوزه كشاورزي و توسعه روستايي مانند استفاده از بذر اصلاح شده به افزايش سطح همگرايي منجر مي‌شود؛ در حالي كه برنامه‌هاي از نوع تامين مالي فاقد اين قابليت هستند. از طرف ديگر استفاده از شاخص امنيت غذايي به عنوان شاخص موازي با ساير شاخص‌ها به كاهش سطح همگرايي مي‌انجامد.

Introduction Food security is known as one of the most important priorities in Sustainable Development Goals (SDGs) following by United Nation (UN). While Millennium Development Goals (MDGs) centered on food security during 2000-2015 still undernourishment is a concern to avoid unsustainability globally. During MDGs programs or even more than three last decades, a wide range of policies were conducted by UN or international organizations to improve food security dimensions in developing societies. These policies involved factors affecting on food security, e.g. cultivation of non-food crops (biodiesel), water management, environmental degradation, labor market, globalization, etc. Based on this background, motivation of this study is providing assessments on food security policies conducted at household levels by using information provided by selected case studies in developing countries.