تجزيه رشد بهره‌وري كل عوامل توليد گندم در استان فارس با استفاده از مدل مرزي – تصادفي فضايي

Decomposition of Total Factors Productivity Growth of Wheat in Fars Province: Application of Spatial-Stochastic Frontier Analysis

هدف از اين پژوهش، تجزيه رشد بهره‌وري محصول گندم در مناطق استان فارس طي دوره زماني 1392-1397 با استفاده از روش مرزي تصادفي فضايي و كاربرد تابع هزينه ترانسلوگ است. با استفاده از نتايج حاصل از تخمين مدل، رشد بهره‌وري كل عوامل توليد به دو جزء تغيير تكنولوژي و اثر مقياس تجزيه شد. نتايج نشان داد كه بهره‌وري كل عوامل توليد محصول گندم در استان فارس به‌طور متوسط در دوره مورد نظر 0/029 رشد داشته است و تأثير اثرات مستقيم رشد بهره‌وري به طور ميانگين بيش از اثرات غير‌مستقيم آن است. ميانگين نرخ رشد تغيير تكنولوژي و اثر مقياس 0/002- و 0/031 است و لذا سهم اثر مقياس در رشد بهره‌وري كل بيشتر از سهم تغييرات تكنولوژي است و عدم همسويي ميانگين نرخ رشد اثر مقياس و تغيير تكنولوژي باعث رشد ناچيز بهره‌وري شده است. با توجه به يافته‌ها، لازم است موانع استفاده از تكنولوژي‌هاي نوين تسهيل شود. سياست يكپارچه‌سازي اراضي در راستاي راهبردهاي آمايش سرزمين مي‌تواند گامي موثر براي بهينه‌سازي مقياس توليد باشد و زمينه توسعه تكنولوژي فراهم شود و نتيجه آن بهبود رشد بهره‌وري خواهد بود.

Introduction Increasing population and decreasing factors of production highlight to pay more attention to increasing the Total Factors Productivity(Alvanchi & Saboohi., 2007).Today, productivity is the best and most effective way to achieve economic growth, due to the scarcity of production resources. By calculating and analyzing the Total Factors Productivity indicators can evaluate the efficiency of different economic sectors in the use of production resources. In addition, in order to increase productivity should be paid to the agricultural sector as one of the most important and economic sectors in the country, because increasing productivity in this sector due to the special economic structure of the country can help us achieve economic goals )Akbari & Ranjkesh., 2004). Also, among agricultural products, wheat as a pivotal and key agricultural product has a special place in food production and consumption (Bashir et al.,2012). Therefore, the study of productivity in wheat production is of particular importance. In addition, the zoning plan for production areas was performed in small management areas called zones in 2013. After several years of project implementation, in this study has been investigated Total Factors Productivity growth of wheat by method of Spatial-Stochastic Frontier Analysis in Fars province to determine the effectiveness of the zoning plan in the cities of Fars province. However, in most studies productivity growth is achieved by conventional econometrics, in this research, spatial econometric method has been used by considering the spatial interactions between geographical units.