بررسي تأثير تحريم‌هاي اقتصادي و نااطميناني نرخ ارز بر جذب FDI در ايران: رويكرد فازي

Investigating the Impact of Economic Sanctions and Exchange Rate Uncertainty on FDI in Iran: A Fuzzy Approach

امروزه سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي يك عامل مهم در ايجاد تحولات اقتصادي براي همه‌ي كشورها به ويژه كشور‌هاي در حال توسعه محسوب مي‌شود. لذا با توجه به اهميت جذب سرمايه‌هاي خارجي در اقتصاد ايران، مطالعه حاضر تأثير تحريم‌هاي اقتصادي و نااطميناني نرخ ارز بر جذب FDI در ايران را با استفاده از الگوي رگرسيون فازي در طي دوره 1397-1370 مورد بررسي قرار داده است. نتايج نشان داد كه تحريم‌هاي با شدّت زياد كه اكثرا تحريم‌هاي اقتصادي و همه‌جانبه بوده‌اند (مانند تحريم بانك مركزي و تحريم فروش نفت ايران) در مقايسه با تحريم‌هاي با شدّت كم، به مراتب تأثير عميق‌تري بر جريان ورودي سرمايه به كشور داشته‌اند. همچنين نشان داده شد كه اصلي‌ترين مانع جذب سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي در ايران، تحريم‌هاي با شدّت زياد است كه بر ساير عوامل سايه افكنده و انگيزه‌هاي سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي در ايران را به شدّت كاهش داده است. همچنين بر اساس ديگر يافته‌ها، نااطميناني نرخ ارز اثري منفي بر جذب سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي دارد. اين يافته مؤيد اين نكته است كه نااطميناني وسيع نرخ ارز در اقتصاد ايران، محيط نااطميناني را براي تصميم‌گيري‌هاي سرمايه‌گذاران ايجاد كرده است.

Today, foreign direct investment is an important factor in creating economic changes for all countries and especially developing countries. Therefore, considering the importance of foreign direct investment in the Iranian economy, the present study has examined the effect of economic sanctions and exchange rate uncertainty on FDI in Iran using fuzzy regression model for the period 1990-2018. The results show that high-intensity sanctions, which were mostly economic and comprehensive sanctions (such as the Central Bank and Iran oil sales sanctions), had a much deeper impact on capital inflows than low-intensity sanctions. It also shows that the main obstacle to attracting foreign direct investment in Iran is the severe sanctions, which, overshadow other factors and have greatly reduced the incentives for foreign direct investment in Iran. Also, according to other findings, exchange rate uncertainty has a negative effect on attracting foreign direct investment in Iran. This finding confirms that the exchange rate uncertainty in the Iranian economy has created an environment of uncertainty for investors to make decisions.