تشبيه اقليمي در شعر لرستان

زمينه و هدف: تشبيه، هسته و زيرساخت خيالهاي شاعرانه است. از طريق تشبيه، بويژه با تأمل در مشبه به ها و وجوه شبه، ميتوان به ذهنيت و جهانبيني شاعر پي برد و محيط زندگي او را شناخت. اقليم و محيط زندگي شاعران، خواسته و ناخواسته در شعر آنان بازتاب مييابد؛ بويژه در تشبيهات آنان. تشبيه اقليمي تشبيهي است كه اركان آن، بويژه مُشبه به و وجه شبه، غالباً عنصري اقليمي و بومي است و از عناصر طبيعي و شرايط فرهنگي، اجتماعي و اقليمي محل زندگي شاعر اخذ ميشود. مسئلۀ اين تحقيق چگونگي اثرگذاري اقليم بر وجوه شبه و مشبه به هاي شاعران لرستان است. روش مطالعه: اين پژوهش به روش توصيفي– تحليلي صورت ميگيرد و با استناد به شواهد درون‌متني، به بررسي و تحليل و مقايسۀ تشبيهات اقليمي مندرج در شعرهاي مردان و زنان بومي سرا و فارسي سراي لرستان ميپردازد. يافته ها: شعر شاعران بومي سراي لرستان نسبت ‌به شاعران فارسي سرا از عناصر اقليمي سرشارتر است؛ تشبيهات اقليمي هم در شعر زنان و هم در شعر مردان لرستان چشمگير و پربسامد است؛ ولي هر دسته، به جنبه هاي خاصي از اقليم نظر دارند. نتيجه‌گيري: از ميان تشبيهات اقليمي بكاررفته در شعر شاعران مورد بحث، تشبيهات ناظر به طبيعت، شامل پوشش گياهي و درختان، حيوانات، چشم‌اندازهاي طبيعت و حرف و مشاغل لرستان در آثار شاعران مرد، نمود بيشتري دارد؛ اما در تشبيهات اقليمي مندرج در شعرهاي زنان، تأثير فرهنگ و آداب و رسوم لرستان، جلوۀ بيشتري يافته است. برخي عناصر اقليمي و بومي در اين تشبيهات، ابعادي نمادين و نوستالژيك دارند.