ارزيابي روند تغييرات زماني-مكاني متغييرهاي اقليمي استان خراسان جنوبي با استفاده از GIS و تكنيك‌هاي آماري

تغيير متغييرهاي اقليمي و بي نظمي زماني-مكاني آن بهره‎وري كشاورزي، امنيت غذايي، كيفيت و كميت منابع آب سطحي و زيرزميني، بهداشت و معيشت افراد را تحت تأثير قرار مي‎دهد. اين موضوع در استان خراسان جنوبي به دليل وابستگي بيش‎تر به اقليم، اهميت بيش‌تري دارد. در اين تحقيق روند تغييرات زماني-مكاني پارامترهاي اقليمي بارش، دما (حداقل، حداكثر و اختلاف دما)، تعداد روز باراني و يخبندان، تبخير، ساعات آفتابي، رطوبت نسبي، حداكثر بارش 24 ساعته و مقدار بارش در هر روز باراني به صورت ماهانه فصلي و سالانه (مجموعاً 2027 سري زماني در 31 ايستگاه) در دوره هاي 1397-1368 و 1397-1354 با استفاده از تكنيك‎هاي آماري شاخص استاندارد و من-كندال و شيب تغييرات با تخمين گر سن و رگرسيون خطي بررسي و نقشه تغييرات مكاني پارامترهاي مورد بررسي با نرم‎افزارهاي ArcGIS10.4و GS+توليد گرديد. نتايج نشان داد درصد تغييرات دماي حداقل، بارندگي، تعداد روز يخبندان و متوسط بارندگي در روز باراني از ساير پارامترها بيش‌تر است، شيب تغييرات و سطح معني‌داري بسته به نوع پارامتر، موقعيت ايستگاه و طول دوره آماري بسيار متغير است. تغييرات زماني-مكاني در مقياس‌هاي كوچك زماني نامنظم و پيچيده بوده و روند كلي تغييرات پارامترهاي مورد بررسي، معني‎دار و در جهت خشكسالي، تابستان‎هاي گرم‎تر و زمستان‎هاي سردتر است.