مطالعه نسبت مدل حكمراني جمهوري اسلامي ايران با مدل حكمراني خوب

Study of the Relationship between the Governance Model of the Islamic Republic of Iran and the Good Governance model

در پژوهش‌هاي جديد حكمراني، عمدتاً بر موضوعاتي مانند تكه تكه شدن قدرت ميان سطوح دولتي و فرادولتي، تشويق تمركززدايي از دولت و اتكاء بر انواع جديد مشاوره و مشاركت شهروندان، تمركز مي‌شود. اين مساله در ادوار مختلف مطرح بوده اما آنچه مهم مي‌نمايد توجه به تفاوت‌هايي است كه ميان الگوهاي مختلف حكمراني برقرار است. پژوهش حاضر بر نسبت ميان دو الگوي شناخته شده حكمراني در جهان امروز، يعني مدل «حكمراني اسلامي» و مدل «حكمراني خوب» تمركز كرده است. در اين نسبت، الگوي طراحي شده حكمراني در نظام جمهوري اسلامي ايران به عنوان نمونه موردمطالعه از مدل حكمراني اسلامي موردنظر قرار گرفته و هدف برآن داشته شده تا با استفاده از روش تحليل محتواي كيفي، به احصاء مضامين و تحليل اصول محوري هريك از اين دو مدل‌ پرداخته و از اين رهگذار تفاوت‌هاي اين دو مدل را در سطح بنيان‌هاي نظري آنها مورد بررسي قرار دهد. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد، مدل حكمراني اسلامي در جمهوري اسلامي ايران با مضاميني چون «حاكميت خدا»، «وحي گرايي»، «شريعت‌ گرايي»، «اخلاق اسلامي»، «امامت و ولايت» قابل تشريح و توصيف است. اما الگوي حكمراني خوب مضاميني چون «حاكميت قانون»، «مسئوليت پذيري افراد»، «شفافيت»، «كارآمدي» و «پاسخگويي» به عنوان اصول بنيادين حكمراني به شمار مي‌آورد. مقايسه مباني اين دو الگو، بيانگر تفاوت و بعضا تضاد ميان اين دو است. به‌نحوي كه حكمراني اسلامي رو به سوي پيشرفت و تعالي مادي و معنوي انسان در قلمروي حاكميت خداوند دارد اما حكمراني خوب هدف-گذاري خود را مبتني بر شاخص‌هاي توسعه اقتصادي-اجتماعي در ادبيات نظري مدرن قرار داده است.

New governance research focuses mainly on issues such as the fragmentation of power between governmental and supranational levels, encouraging decentralization of government, and reliance on new forms of citizen consultation and participation. This issue has been raised in different eras, but what is important is to pay attention to the differences that exist between different governance models. The present study focuses on the relationship between two well-known models of governance in today's world, namely the "Islamic Governance" model and the "Good Governance" model. In this regard, the designed model of governance in the Islamic Republic of Iran is considered as an example of the model of Islamic Governance and aims to use qualitative content analysis to enumerate themes and analyze the core principles of each of these two models To examine the differences between these two models at the level of their theoretical foundations. The results show that the model of Islamic Governance in the Islamic Republic of Iran can be described with themes such as "God's sovereignty", "Belief in revelation", "Shari'a", "Islamic ethics". But the model of Good Governance considers themes such as "rule of law", "responsibility of individuals", "transparency", "efficiency" and "accountability" as the basic principles of governance. A comparison of these two models reveals the differences and sometimes contradictions between the two. As Islamic rule is towards the material and spiritual progress and excellence of man in the realm of God, but Good Governance has based its goal-setting on the indicators of development in modern literature.