زندگي بر مدار مرگ (پيامدهاي اخلاقي مرگ‌پويايي و زندگي‌خواهي در اسرارنامۀ عطار نيشابوري)

از مهم‌ترين خواهش‌هاي آدمي، تمنايِ زيستن است. اما مرگ، اين خواهش را پياپي تهديد مي‌كند. مسئله اين است ‌كه آدمي چگونه مي‌تواند ميان اين دو، سازواري ايجاد كند و اين چالش، چه پيامدهاي اخلاقي و رواني را به همراه خواهد داشت. در رويارويي با اين درگيريِ رواني و فلسفي، انسان‌ها دو دسته‌اند: عده‌اي به انكار فرصت زندگي، و برخي به دريافت آن، گرايش مي‌يابند. عطار نيشابوري با اتكا به مرگ‌پويايي، دو واقعيت انكارناپذيرِ زندگي و مرگ را مي‌پذيرد. انديشيدن به اين دو پهنه، آدمي را به خصلت‌هايي چون كمال‌طلبي، تربيت نفس، آگاهانه زيستن، وابسته نبودن و دلبسته نشدن، ارزشمند دانستن فرصت زندگي، بهره‌مندي از زندگي به قدر ضرورت و كفايت، توجه به ارزش‌هاي اخلاقي و تحقق رفتارهاي فرجام‌انديشانه آراسته خواهد كرد. تصوير انسانِ مرگ‌ پويايِ ‌زندگي‌خواه از زندگي، در ايماژ‌هايي چون زندان، گُلخن، كشتزار و كاروان‌سرا بروز مي‌يابد. اين تصاوير نشان مي‌دهد آدمي دريافته كه زندگيِ دنيايي، ابزار است؛ بنابراين ارادۀ خويش را به كاركرد خويش در هستي معطوف مي‌سازد تا زندگيِ اخلاقي را تجربه كند

no abstract