نظم اجتماعي در پرتو حقوق شهروندي اسلامي (با رويكرد نظام علوي)

Social Order in the Light of the Islamic Citizenship Rights: An Alawite System approach

حقوق شهروندي وقتي تحقق مي‌يابد كه همه افراد يك جامعه از كليه حقوق مدني و سياسي برخوردار باشند و به فرصت‌هاي مورد نظر زندگيشان از حيث اقتصادي و اجتماعي دسترسي آسان داشته باشند. همچنين در برابر حقوقي كه دارند، مسئوليت‌هايي را نيز در راستاي اداره بهتر جامعه و ايجاد نظم بر عهده گيرند. از سوي ديگر نظم اجتماعي كه بستر ايجاد امنيت در جامعه است، خود در ميدان برقراري حقوق شهروندي در جامعه ظهور مي‌نمايد. اين مقاله بر آن است تا ضمن نگاه اجمالي و كلي به برخي از نظريه‌ها و مكاتب، در رابطه با نظم اجتماعي و حقوق شهروندي به بررسي نظم اجتماعي در پرتو حقوق شهروندي با رويكرد نظام علوي پرداخته و به گزاره‌هاي حقوق شهروندي اسلامي در توليد و احياي نظم اجتماعي دست يابد. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد شاخصه اصلي الگوي شهروندي در حكومت علوي، شهروندي متعهدانه است. مؤلفه‌هاي حقوق شهروندي اسلامي با رويكرد علوي با نگاه ديني و مبتني بر مبداء و معاد شكل مي‌گيرد و در اين مسير معيارهايي را براي كنترل اميال بدست مي‌دهد كه اخلاق معناي صحيح خود را پيدا مي‌نمايد و در بستر چنين حقوق شهروندي، نظم اجتماعي پايدار توليد و بازتوليد مي‌شود.

Citizenship rights are realized when all individuals in a society enjoy all civil and political rights and can have access to all the possible economic and social opportunities in their lives. On the one hand, they need to be responsible for running the society and establishing social order in relation to the rights they have. On the other hand, social order that is the bed for security in a society will emerge when citizenship rights are established. Besides casting a glancing general reference to theories and schools related to social order and citizenship rights, this paper tries to analyze the social order in the light of citizenship rights with an Alawite system approach to come up with the proposition of Islamic citizenship rights for establishing and reviving social order. The results of this study showed that the main index of citizenship pattern in an Alawite system is commitment-based. The components of the Islamic citizenship rights with an Alawite system approach take form from a religious angel on the basis of genesis and resurrection, which provides us with the criteria for controlling desires, whereby morality gains its genuine meaning. In the bed of such citizenship rights, sustained social order is established and reproduced.