وضعيت اقتصادي و تجاري آذربايجان در قرن چهارم‌ هجري

Economic and Trade Situation of Azerbaijan in the 4th Century AH

آذربايجان علي رغم آنكه به لحاظ سياسي در قرن چهارم هجري اوضاع ناآرامي را سپري مي كرد، اما به سبب غناي منابع طبيعي و انساني، موقعيت استراتژيك، آباداني شهرها، راه ها و روستاها از رونق اقتصادي برخوردار بود.اين پژوهش بر آن است كه با تكيه بر داده هاي تاريخي و جغرافيايي و با روش توصيفي-تحليلي، علل رونق اقتصادي آذربايجان را در شرايط سياسي مذكور بررسي نمايد. يافته هايي كه با تمركز برمحصولات توليدي، راه هاي تجاري، بازارها، نظام پولي و صادرات به دست آمد، حاكي از آن است كه با توجه به قدرت گرفتن امراي محلي در آذريايجان و اتخاذ سياست هاي مستقل، ضرب سكه، سهل گيري در دريافت ماليات، موجبات رشد اقتصاد مردمي آذربايجان فراهم آمد. توليدات كشاورزي، دامي و صنعتي افزايش يافت و با ايجاد بازارهاي بين المللي و عرضه كالاهاي متنوع در آنها و صادرات به ساير بلاد، آذربايجان سهم مهمي در اقتصاد قرن چهارم هجري ايفا نمود.

Although Azerbaijan was in a state of political turmoil in the fourth century AH, it enjoyed economic prosperity due to its rich natural and human resources, strategic location, and the development of cities, roads, and villages. This survey intends to study the causes of economic prosperity of Azerbaijan in the mentioned political conditions by focusing on historical data by descriptive-analytical method with a focus on production and trade. The findings show that with the decline of the Abbasid caliphate and the rise of independent and semi-independent rulers in Azerbaijan and the occurrence of civil and foreign wars and the consequent destruction of cities and villages that imposed costs on the people, but by adopting Independent fiscal policies and negligence on the part of the people led to the growth of the popular economy, increased diversity of agricultural, livestock and industrial products, expansion of trade, prosperity of exports and development of the Azerbaijan economy.