بررسي تطبيقي مفهوم آزادي در منشور حقوق شهروندي و اعلاميه جهاني حقوق بشر

A comparative study of the concept of freedom in the Charter of Citizens' Rights and the Universal Declaration of Human Rights

در دنياي مدرن امروزي واژه آزادي در عين ساده بودن بسيار مناقشهبرانگيز است، به‌طوري‌كه نمي‌توان تعريف واحدي از آن ارائه نمود. در مكاتب مختلف اسلامي و غيراسلامي برداشت‌هاي متنوعي از آن شده و هر مكتب به فراخور نگرش خود محدوديت‌هايي براي آن قائل است. بعضي از مكاتب در مباني نظري خويش آزادي را مطلق انگاشته و برخي ديگر آن را مقيّد به شروطي مي‌دانند. اين پژوهش با هدف بررسي تطبيقي مفهوم آزادي و مصاديق آن در منشور حقوق شهروندي جمهوري اسلامي ايران و اعلاميه جهاني حقوق بشر به‌دنبال پاسخ به اين پرسش‌هاست، آيا مفهوم آزادي و مصاديق آن در هردو سند حقوقي به‌طور يكسان به‌كار رفته است؟ در هركدام از اين دو سند، آزادي به يك ‌شكل به رسميت شناخته شده ‌است؟ عوامل محدودكنندة آزادي در اين دو سند حقوقي چيست؟ پاسخ به اين سؤالات در قالب اين فرضيه‌ها اثبات مي‌گردد كه مفهوم و مصاديق آزادي در هردو سند متفاوت است هرچند كه در هردو سند آزادي را حق مسلّم بشر مي‌دانند اما در منشور، آزادي مشروع و مقيّد پذيرفته ‌شده است درصورتي‌كه در اعلاميه جهاني حقوق بشر، آزادي مقيّد شناخته ‌شده است. عوامل محدودكننده آزادي در اعلاميه حقوق بشر را قانون و رعايت حقوق سايرين مشخص ميكند و در منشور علاوه‌بر دو مورد مذكور عواملي نظير لزوم رعايت و حفظ مباني اسلامي، لزوم رعايت شرع و اخلاق حسنه، مشخص ميكند.

In today's modern world, the term freedom is very controversial while simple, so that no single definition of it can be presented. Different Islamic and non-Islamic schools have different perceptions about it, each school restricting it based on its own attitude.Some schools regard freedom as absolute, and others consider it to be conditional.The purpose of this study is to investigate the concept of freedom comparative and its implications in the Charter of Citizenship Rights of the Islamic Republic of Iran and the Universal Declaration of Human Rights, to answer these questions; is the concept of freedom and its implications applied equally in both documents? Is freedom recognized in one form in both documents? What are the limiting factors of freedom in documents? Answering these questions in the form of these hypotheses proves that the concept and implication of freedom is different in both documents, although in both documents freedom is considered as the absolute right of mankind. In the Charter of Civil Rights, a legitimate and binding freedom is accepted, while in the Universal Declaration of Human Rights, it is recognized only as binding.The limiting factors of freedom in the Declaration of Human Rights are specified by the law and respect to the rights of others, while in Citizen Rights Charter, in addition to these two, factors such as the need to observe and preserve Islamic principles, the need for religious observance, good morals are specified.