كليدواژه :
جذب سطحي , زئوليت , اصلاح سطحي , حذف ديكلوفناك سديم
چكيده فارسي :
زئوليتها، آلومينوسيليكات هاي بلوري و آبدار فلزهاي قليايي و قليايي خاكي هستند كه به دليل ساختار شيميايي و سطح ويژه مناسب، براي حذف و جداسازي انواع متفاوتي از آلايندهاي دارويي به كارگرفته ميشوند. ابتدا، زئوليت طبيعي كلينوپتيلوليت با آسياب توپي پودر و با ماده سطح فعال كاتيوني هگزادسيلتريمتيلآمونيم برميد، سطح آن اصلاح شد. نمونه اصلاح شده براي حذف داروي آنيوني ديكلوفناك سديم از محيط آبي با روش هاي فلورسانس پرتو ايكس،طيف سنجي فروسرخ تبديل فوريه، ميكروسكوپي الكتروني روبشي،پراش پرتو ايكس و آزمون BET شناسايي شد. برپايه آزمون BET مقدار سطح ويژه، متوسط قطر حفره ها و حجم كل حفره ها نمونه به ترتيب m2/g 12، nm 31/55 و cm3/g 0/094 به دست آمد. شرايط محيط آبي با انحلال مقادير مشخص از داروي ديكلوفناك سديم در آب مقطر به دست آمد. با افزودن اسيد و باز يك مولار، pH محيط تغيير مي‌كند. نتايج نشان داد كه بررسي عامل هاي محيطي مانند مقدار جاذب مصرفي، زمان تماس، pH، دما و غلظت اوليه محلول در بازدهي حذف دارو موثر هستند. همچنين، داده هاي آزمايشگاهي فرايند جذب ديكلوفناك با مدل هم دماي لانگموير و سينتيك شبه مرتبه دوم تطابق بيشتري داشت. برپايه همدماي لانگموير، با مقدار جاذب 2 گرم در ليتر، pH برابر با 9، زمان تماس برابر با 180 دقيقه و غلظت اوليه ppm 200، حداكثر ظرفيت جذب در دماي °C 25 به mg/g 34/364 رسيد. در نهايت، نتايج بررسي‌هاي سامانه‌هاي ناپيوسته نشان داد كه زئوليت طبيعي اصلاحشده به‌عنوان جاذب‌هاي ارزان قيمت قادر به حذف داروي ديكلوفناك از محيط آبي است.
چكيده لاتين :
Zeolites are crystalline and hydrated aluminosilicates from earth alkali and alkaline metals, which are used to the removal and separation of pharmaceutical pollutants due to their chemical structure and proper surface area. In the present study, first, natural zeolite was powdered by ball mill, and after that, it was modified by a cationic surfactant of the Hexadecyltrimethylammonium bromide. The modified zeolite was investigated by XRF, FTIR, SEM, BET, and XRD techniques. According to BET results, surface area, average pore diameter, and pore volume of the sample were 12 m2/g, 31.55 nm, and 0.094 cm3/g, respectively. Additionally, the efficiency of the sample was studied for removal of diclofenac from the aqueous medium. The results showed that environmental factors, such as adsorbent dose, contact time, pH, temperature, and diclofenac concentration were effective in removal percentage. In addition, the kinetic data were described better with pseudo-second-order kinetic model, also, the equilibrium data for adsorption of diclofenac were fitted well by Langmuir isotherm and the maximum adsorption capacity was 34.364 mg/g at 298 K approximately.
