رويكرد‌هاي نوين تعليم و تربيت در شعر شاعر مشروطه، ميرزا قهرمان پاك‌بين ملايري

شعر دورۀ مشروطه از حيث نگاهي نو به مباني تعليم و تربيت، جايگاهي ويژه دارد. يكي از شاعران سخنور و انديشه‌ورز اين دوره كه نام او كمتر برده شده و قدر او كمتر شناخته شده، ميرزا قهرمان پاك‌بين ملايري است كه اولين بار توسط اديب شهير، وحيد دستگردي به جامعۀ ادبي معرفي شد. ميرجلال‌الدين كزازي در مقدمه‌اي بر ديوان اشعارش، او را «يكي از چند قهرمان سخن پارسي در اوان مشروطيت» دانسته و رواني و پختگي اشعارش را به سروده‌هاي ايرج ميرزا و بهار مانند كرده است. در اين پژوهش به روشي توصيفي‌تحليلي، مهم‌ترين موضوعات تربيتي مرتبط با مسائل عصر مشروطه كه در اشعار قهرمان نمود يافته، بررسي و تحليل شده است. توصيه به فراگيري دانش جديد، لزوم كاربست دين براي مهار مدنيت، توجه به حقوق رنجبران، توجه به تعليم و تربيت زنان و مسائلي از اين دست، از موضوعات تربيتي مهم در شعر قهرمان است. تحليل آماري اشعار تعليمي قهرمان نشان مي‌دهد كه در بين تعاليم مشروطه، دو موضوع «توصيه به فراگيري دانش جديد» و « دعوت به كار و نكوهش كاهلي» بيشترين بسامد را دارند. همچنين در يك برآورد كلي، آموزه‌هاي نوين ِ برخاسته از فضاي فكري مشروطه، به‌طور تقريبي 65 درصد اشعار تعليمي قهرمان را شامل مي‌شود. بر اين اساس، انديشۀ قهرمان در مسائل مرتبط با تعليم و تربيت، انديشه‌اي پيشرو، هوشمند و مطالبه‌گر است.

no abstract