كاربرد نظريه عدم‌انطباق در تحليل ترجمه گفتمان‌نماي و در پيكره‌هاي موازي: مطالعه‌اي موردي در ترجمه همزمان ‌در ايران

هدف اين مطالعه اكتشافي تجزيه و تحليل و بررسي نظام روابط انسجامي در تعاملات بين فرهنگي در گستره ترجمه همزمان است و براي رسيدن به اين هدف، ابعاد استفاده از نظريه گفتمان‌شناختي عدم‌انطباق در روش‌ها و راهبردهاي ترجمه‌اي فراوان‌ترين، پيچيده‌ترين، عام‌ترين، و در عين حال از نظر ظاهري ساده‌ترين گفتمان‌نماي و مطالعه گرديد. روش مطالعه تركيب تحليل گفتمان و مطالعات ترجمه با بهره‌برداري از داده‌هاي برگرفته از پيكره‌هاي موازي در حوزه ترجمه همزمان بود. از الگوي گفتمان‌نماي محمدي و دهقان (‌‌20۲۰) براي تشخيص و علامت‌گذاري گفتمان‌نماها استفاده شد. پيكره مطالعه (حدود ۳۵ هزار كلمه) برگرفته از سه سخنراني به زبان فارسي و ترجمه همزمان آن‌ها به زبان انگليسي بود. نتيجه مطالعه نشان‌داد كه مترجم در بيش از 73 درصد موارد از راهبردهاي نظريه عدم انطباق استفاده كرده است و كاربرد اين نظريه داراي دو وجه تغيير و حذف در فرايند ترجمه همزمان مي‌باشد. بدين ترتيب كه مترجم در فرايند رمزگذاري اطلاعات در زبان انگليسي در ۳۵ درصد موارد از راهبرد تغيير اين گفتمان‌نما به ديگر گفتمان‌نماها استفاده نموده است. علاوه بر اين، در ۳۸ درصد موارد هم به راهبرد حذف متوسل شده است. و در ۲۸ درصد موارد هم از اين دو راهبرد استفاده نشده است. علل مختلف اين يافته‌‌ها تجزيه و تحليل گرديد و كاربردهاي گوناگون آموزشي، پژوهشي، و اجرايي پيشنهاد شد.