مروري بر تجربه‌هاي مداخلات بزرگ مقياس بازآفريني شهري و درس‌آموزي براي كاهش آسيب‌پذيري‌ها

زمينه و هدف: با توجه به آسيب‌پذيري كالبدي پهنه‌هاي وسيعي از بافت‌هاي فرسوده مناطق مركزي و مياني شهرها در برابر زلزله و اولويت حفظ جان ساكنان و شاغلان و حاضرين در اين مناطق، فرآيند بازآفريني شهري مي‌تواند به ‌عنوان يكي از مؤثرترين شيوه‌ها جهت افزايش تاب‌آوري كالبدي به عنوان بخشي از مراحل پيشگيري، آمادگي و مقابله از چرخه مديريت بحران، در اين نواحي مطرح گردد. استفاده از شيوه مداخلات بزرگ مقياس بازآفريني شهري با توجه به ‌سرعت كم نوسازي بافت‌هاي فرسوده، ضرورتي حياتي مي باشد. روش: اين پژوهش از نظر هدف، مروري و كاربردي بوده و از نظر نوع داده‌ها، كيفي است. در اين تحقيق به‌ صورت نظام‌مند، داده‌هاي مورد نياز از منابع كتابخانه‌اي، سايت‌هاي خبري و مصاحبه‌هاي باز و نيمه‌ساختاريافته با برخي از كارشناسان و مديران فعال در امور شهري، گردآوري شده و با مقايسه و تركيب داده‌هاي به‌ دست‌آمده، نتايج پژوهش به روش فراتحليل، مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. يافته ها : وسازي بافت‌هاي فرسوده مي‌بايست در سال 1394 پايان مي‌يافت؛ اين در حالي است كه عمليات اجرايي بافت‌هاي فرسوده نه ‌تنها خاتمه پيدا نكرده است بلكه در سال 1399 مساحت بافت‌هاي فرسوده شهري با افزايش حدود 7 هزار هكتاري به 148 هزار هكتار افزايش‌ يافته است. از طرفي با توجه به آسيب‌پذيري كالبدي بافت‌هاي فرسوده و ناكارآمد مناطق مركزي و مياني شهرها در برابر احتمال وقوع زلزله، اين مقاله به دنبال بررسي چگونگي انجام مداخلات بزرگ مقياس جهت تسريع در فرآيند نوسازي بافت‌هاي فرسوده و كاهش آسيب‌پذيري‌هاي موجود مي باشد. در راستاي تحقق اين هدف، ضمن بررسي مفهوم رايج بازآفريني شهري در دنيا، مقايسه‌اي اجمالي از انجام برخي از مداخلات بزرگ مقياس بازآفريني شهري در داخل و خارج از كشور انجام داده است. نتيجه‌گيري: در اين پژوهش ضمن بررسي تاريخچه شكل‌گيري بازآفريني شهري بر اهميت بازشناخت مفاهيم و اهداف بازآفريني شهري و استفاده از تجارب مداخلات شهرهاي موفق دنيا در زمينه رفع آسيب‌پذيري‌هاي كالبدي و استفاده از روش مداخلات بزرگ مقياس تأكيد شده است. بر اساس مفروضات پژوهش، بازآفريني شهري فرآيندي مداخله‌گر و يك برنامه راهبردي با ديدي آينده‌نگر مي باشد كه همه ابعاد اقتصادي، اجتماعي، كالبدي، محيطي محدوده هدف را مورد توجه قرار مي‌دهد.