كليدواژه :
مال مشاع , هبه , مذاهب اسلامي , حقوق ايران , اذن شريك , تخليه , سلطه معنوي
چكيده فارسي :
مال مشاع، مالي است كه دو يا چند نفر مشتركا مالك جزء جزء آن هستند. تصرفات مادي هر شريك ولو به ميزان حصه خود منوط به اذن ديگران و بدون آن ضمان آور مي باشد. در مقابل، كليه تصرفات حقوقي شريك نسبت به سهم خود نافذ مي باشد و نياز به اذن ديگران ندارد. با اين وجود نسبت به هبه مال مشاع جاي بحث وجود دارد؛ زيرا براي انعقاد آن علاوه بر توافق متعاملين (بعنوان تصرف اعتباري)، قبض مال موهوب (بعنوان تصرف مادي) لازم است. در فقه و حقوق ايران راجع به موضوع مورد بحث دو ديدگاه كلي وجود دارد. ديدگاه نخست، بين اموال «قابل تقسيم و غيرقابل تقسيم» و همچنين «منقول و غيرمنقول» قايل به تفكيك مي شود و بر اساس همين تفكيك، درباره اعتبار هبه مال مشاع داوري مي كند. در مقابل اين ديدگاه، باور ديگري وجود دارد كه هبه مال مشاع را صحيح مي داند بدون آنكه بين اموال مشاع از جهات ياد شده تفاوتي قايل شود. البته در اين ديدگاه نيز، درباره كيفيت قبض مال مشاع اختلاف نظرهايي وجود دارد. برخي بر لزوم اخذ اذن ساير شركا اصرار مي كنند، برخي با تخليه مال از سوي شريك، قبض را محقق شده مي دانند و در نهايت، عده اي با طرح مفهوم قبض معنوي، امكان تسلط متهب بر مال موهوب را كافي تلقي مي كنند. در حقوق ايران، نص ويژه اي در قانون مدني پيش بيني نشده است، با اين حال، بنظر مي رسد با استناد به كفايت سلطه معنوي براي تحقق قبض و عدم نياز به قبض مادي، صحت هبه مال مشاع قابل پذيرش است.
چكيده لاتين :
Joint property, is a property that two or more person jointly own each component. The partner material possessions, even to the extent of his portion, are subject to permission of others and without it create civil liability. But, all partner immaterial possessions are valid in relation to his portion and does not require the permission of others. There is, however, some debate over the contract of gift; because it is necessary for its formation, besides the agreement (as immaterial possession), the delivery (as material possession).
There are two general views on this topic in jurisprudence and Iranian law. The first view distinguishes between “divisible and indivisible” and also “immovable and immovable” property and on the basis of this distinction, rules on the validity of gift on the joint property. Against this view, there is another belief that it holds that the gift on the joint property to be valid, without making any distinction between the joint properties. There are, of course, differences on the quality of joint property delivery. Some insist on Necessary permission of partners, some believe that the delivery is fulfilled by eviction the partner, and finally, some with outline the concept of the immaterial delivery, consider the possibility of donee dominance over the donated property sufficient. In Iranian law there is no specific provision in civil law, however, it seems, citing the sufficiency of immaterial domination for the realization of delivery and not needing the material delivery, validity of gift on the joint property to be acceptable.
