پديد آورندگان :
عارفي مسكوني، محمد دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مركزي , نجفي توانا، علي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مركزي - گروه حقوق , شاملو، باقر دانشگاه شهيد بهشتي - گروه حقوق
كليدواژه :
مواد مخدر , مجازات‌هاي شديد , بازدارندگي , كيفرشناسي , اهداف مجازات
چكيده فارسي :
يكي از موضوعات مهم در عرصه ملي و بين المللي از چند دهه اخير و بخصوص در عصر حاضر، موضوع پديده مواد مخدر و آثار زيان بار آن بر جوامع انساني است، تمامي جوامع و بيشتر دولت ها بر اين موضوع اتفاق نظر دارند كه مواد مخدر و جرايم ناشي از آن، تهديدي جدي براي نسل بشريت است. با اين حال بايد براي اين پديده شوم چاره اي انديشيد. راهكارهايي كه در سال هاي اخير اجرايي شده، مبتني بر نوعي سختگيري كيفري در مجازات ها بوده است. بدين سان سياست اصلي ديدگاه بازدارندگي، تهديد به مجازات كيفري يا اجراي آن براي كاهش انگيزه جرم است؛ يعني استفاده از مجازات به عنوان بازدارنده اي كه مانع تكرار جرم از سوي مجرم شده و نيز به شكل كلي انگيزه ديگران را براي ارتكاب همان جرم كاهش دهد. در حقوق كيفري مبارزه با مواد مخدر ايران نيز، همواره رويكردي سختگيرانه در قبال مجرمين مواد مخدر و با وضع مجازات هاي شديد سالب آزادي و سالب حيات اتخاذ شده است. با اين حال طي سال هاي اخير پرسشي اساسي در اين خصوص مطرح است كه آيا اعمال مجازات هاي شديد نظير اعدام و حبس ابد و... بر بازدارندگي ارتكاب جرايم مرتبط با مواد مخدر تاثير داشته است؟ در مقاله حاضر كه به روش توصيفي تحليلي و با بهره گيري از منابع و متون كتابخانه اي و با هدف تبيين و تشريح بازدارندگي مجازات هاي شديد در ارتباط با جرايم مواد مخدر به انجام رسيده و در اين راستا ابعاد مختلف موضوع از جهت ميداني، آماري، سياست جنايي و جامعه شناسي مورد مطالعه قرار گرفته است اين نتيجه حاصل گرديد كه تشديد مجازات، نقش فوق العاده اي در پيشگيري از جرايم نداشته و شناخت علل ارتكاب جرايم و اتخاذ رويكردهاي پيشگيرانه و اصلاحي، ضروري تر و موثرتر از واكنش هاي كيفري محض است. در اين مقاله، ضمن اشاره هايي گذرا در باب اهداف مجازات ، بازدارندگي به عنوان يكي از مشهورترين و قديمي ترين نظريه هاي توجيهي مجازات و اقسام آن، موضوع بازدارندگي مجازات هاي شديد از ابعاد مختلف مورد تحليل قرار گرفته و در نهايت اين نتيجه به دست آمد كه اعمال اين نوع مجازات ها اصولا تاثيري در بازدارندگي ارتكاب جرايم مرتبط با مواد مخدر نداشته و بهتر است مقنن براي پيشگيري به روش هاي غيركيفري توجه بيشتري داشته باشد.
چكيده لاتين :
One of the most important issues in the national and international arena in recent decades, especially in the present era, is the issue of the drug phenomenon and its harmful effects on human societies. All societies and most governments agree that drugs and crime As a result, it poses a serious threat to the human race. However, you have to think of a solution to this sinister phenomenon. The solutions that have been implemented in recent years have been based on a kind of criminal strictness in punishments. Thus, the main policy of the deterrence view is to threaten or enforce criminal penalties to reduce the motive for the crime; That is, the use of punishment as a deterrent that prevents the offender from repeating the crime and also reduces the motivation of others to commit the same crime in general. In Iran's anti-narcotics criminal law, too, a strict approach has always been taken towards drug offenders and with severe punishments of deprivation of liberty and deprivation of life. However, in recent years, a fundamental question has been raised in this regard, whether the imposition of severe punishments such as execution and life imprisonment, etc., has had the effect of deterring the commission of drug-related crimes? In the present article, which has been done in a descriptive-analytical method, using library resources and texts, with the aim of explaining and explaining the deterrence of severe punishments related to drug crimes, and in this regard, different dimensions of the issue in terms of field, statistics, policy The criminological and sociological studies have concluded that the intensification of punishment does not play a significant role in crime prevention and that recognizing the causes of crime and adopting preventive and corrective approaches is more necessary and effective than necessary. In this article, in addition to brief references to the purposes of punishment, deterrence as one of the most famous and oldest theories of justification of punishment and its types, the subject of this type of application is severely restrained. Punishments do not in principle have the effect of deterring drug-related crimes, and it is better for the legislature to pay more attention to non-criminal methods of prevention.
