ارزيابي زمان محلول‌پاشي و كود نانوذره موليبدن به روش شيميايي و شيمي‌سبز بر برخي شاخص‌هاي زراعي وكيفي ماش(.Vigna radiate L)

Evaluation of Spraying Time and Fertilizer of Molybdenum Nano particles by Chemical and Green Chemistry on morpho physiological indices of Mungbean (Vigna radiata L.)

به ­منظور ارزيابي تأثير زمان محلول­ پاشي و نانوذره موليبدن به‌روش شيميايي و شيمي سبز بر شاخص ­هاي زراعي و كيفي ماش (توده محلي سيستان) اين پژوهش در فروردين‌ماه سال 1396 به‌صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در پژوهشكده كشاورزي دانشگاه زابل اجرا شد. تيمارهاي آزمايشي شامل نانوذره موليبدن در چهار سطح (بدون استفاده از موليبدن، نانوذره با منشأ گياهي، نانوذره با منشأ شيميايي، تركيب نانوذره گياهي و شيميايي) به‌عنوان فاكتور اول و زمان محلول­ پاشي در دو سطح (چهاربرگي و شش‌برگي) به‌عنوان فاكتور دوم بودند. تراكم كاشت ماش 33 بوته در مترمربع بود و آبياري دو بار در هفته انجام شد. بيش‌ترين ارتفاع بوته (47/5 سانتي‌متر)، عملكرد بيولوژيك (5287 كيلوگرم در هكتار)، عملكرد اقتصادي (634 كيلوگرم در هكتار)، تعداد نيام در بوته (8)، بيش‌ترين كاروتنوئيد، كلروفيل a و كلروفيل b، از مرحله شش‌برگي و از كاربرد نانوذره موليبدن به‌صورت مخلوط به‌دست آمد. مقايسه ميانگين اثر متقابل زمان محلول­ پاشي و نانو­ذره موليبدن نشان داد كه بيش‌ترين پروتئين بذر (40 درصد) از تيمار نانوذره گياهي و مرحله چهاربرگي به‌دست آمد. محلول­پاشي عناصر ريز­مغذي به‌عنوان يك راه‌كار مديريتي كارآمد مي­ تواند در توليد محصولات كشاورزي مناسب باشد. نتايج به‌دست‌آمده نشان داد كه كاربرد توأم نانوذره موليبدن شيميايي و گياهي در مرحله شش‌برگي باعث افزايش صفات كمي ماش گرديد.

In order to evaluate the effect of soluble time and molybdenum nanoparticles by chemical and green chemistry on morph-physiological indices of mung bean, the present research has been conducted in a factorial experiment, in Randomized Complete Block Design (RCBD) with three replications at Agricultural Research Institute University of Zabol in 2017. The experiment includes 4 levels of treatments: (Molybdenum nanoparticles of plant origin, chemical origin, plant and chemical composition, and control), as the primary factor and spraying time in 2 levels (Step 4 leaf and Step 6 leaf) as the secondary one. The plant density of mung bean has been 33 plants/m2 with the irrigation being performed twice a week. The maximum plant height (47.5 cm), biological yield (5287 kg ha-1), economic yield (634kg ha-1), number of seeds in pod (8), carotenoid, and chlorophyll a and b occur from Step 4-6 and the application of mixed molybdenum nanoparticles. Results from the experiment show that the highest seed protein (40%) has been obtained from plant nanoparticles as well as the 4-leaf stage. Micronutrient can be an effective management solution for production of agricultural products. The results also show that the application of chemical and vegetable molybdenum nanoparticles at 6- leaf stage increase mung bean traits.