ارائه مدلي جهت تدوين پروتكل بازگشايي مشاغل در شرايط شيوع كوويد 19

مقدمه: شيوع ويروس كرونا علاوه بر مشكلات درماني، منجر به بروز مشكلات اقتصادي شده و در بسياري از كشورهاي درحال توسعه دوگانگي معيشت و سلامت ايجاد كرده است كه ضرورت مدلهايي براي حل اين دوگانگي را مطرح مي كند. روش كار: ابتدا عوامل موثر بر شيوع كرونا در اجتماع، با بررسي مقالات مرتبط با نحوه سرايت وشيوع بيماري، شناسايي مي شود.اين عوامل، شدت تاثير متفاوتي دارند كه در مقالات به صورت كمي به آن پرداخته نشده است. اما افراد خبره كه با اين ويروس و روش سرايت آن آشنايي دارند مي توانند در مقايسه دو به دوي اين عوامل به صورت كلامي ميزان ترجيح تاثير اين عوامل را بيان كنند. روش تحليل سلسله مراتبي مي تواند به كمك نرم افزار EXPERTCHOICE اين اطلاعات را دريافت و سپس وزن و اهميت هر عامل را محاسبه نمايد. پزشكان متخصص در بيمارستان قائم مشهد در سال 99 به عنوان خبرگان انتخاب و مصاحبه با آنها انجام شد. بدين ترتيب براي عوامل مطرح شده، وزن تاثير محاسبه گرديد. تعدادي از مشاغل در مشهد انتخاب و نوع كار بررسي و مطالعه گرديد. عوامل شيوع در هر شغل مورد مطالعه قرار گرفت و بر اساس طيف ليكرت ارزيابي شد. براي محاسبه خطرپذير بودن هر شغل، مجموع عوامل با احتساب ضرايب محاسبه شد. اما مشاغل ضرورت و اهميت متفاوتي براي بازگشايي دارند. اهميت بازگشايي بر اساس وابستگي مردم به آن شغل با طيف ليكرت تبيين شد. مشاغلي كه خطر كم و اهميت زياد داشته باشند، در اولويت بازگشايي قرار مي گيرند. لذا با تقسيم ميزان خطرپذيري به اهميت شغل، شاخصي به دست مي آيد كه اولويت بازگشايي شغل را تبيين مي كند. هر چه ميزان اين شاخص كمتر باشد، اين شغل براي بازگشايي اولي تر است. يافته‌ها: سه عامل فاصله اجتماعي، مدت مواجهه با افراد و تراكم جمعيت بر اساس روش تحليل سلسله مراتبي وزن دهي شد. سپس 13 شغل انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفت. براي هر شغل بر اساس طيف ليكرت، اهميت و مقادير سه عامل ياد شده تعيين گرديد. و اين مشاغل اولويت بندي شدند. اولويت مشاغل مورد مطالعه در اين پژوهش به ترتيب اولويت عبارتند از: نانوايي، ،سوپرماركت، پزشكي، كارمند بانك، پرستار، راننده تاكسي، كارگر كارخانه، افراد ارائه دهنده حمل و نقل عمومي، آموزش، مهد كودك، آرايشگري، باشگاه ورزشي، سينما. نتيجه‌گيري: براي تدوين پروتكل بهداشتي به منظور حفظ سلامت و همچنين عدم تعارض با معيشت، نياز به استفاده از الگويي منطقي مي باشد. بر اساس اين الگو مي توان بازگشايي گام به گام را اجرا نمود كه از تعارض دوگانه معيشت و سلامت با كمترين آسيب گذر كرد.