بهينه سازي استخراج تركيبات فنلي و فعاليت آنتي‌اكسيداني ميوه كلخونگ (Pistacia khinjuk) به كمك امواج فراصوت با روش سطح پاسخ

در تحقيق حاضر، بهينه سازي فرايند استخراج تركيبات فنلي و فعاليت آنتي اكسيداني (قدرت مهاركنندگي راديكالهاي آزاد DPPH، قدرت احيا كنندگي آهن (FRAP) و شاخص پايداري اكسايشي) ميوه كلخونگ (Pistacia khinjuk) با استفاده از امواج فراصوت از طريق روش سطح پاسخ بررسي شد. جهت بهينه سازي فرايند استخراج از طرح مركب مركزي با سه متغير مستقل زمان (5، 27.5 و 50 دقيقه)، دما (25، 45 و 65 درجه سانتيگراد) و نسبت اتانول در حلال آباتانول (0، 50 و 100 درصد) استفاده شد. به طور كلي نتايج آناليز واريانس نشان داد، كه پارامترهاي مستقل داراي اثر معني داري بر ميزان استخراج تركيبات فنلي كل، قدرت جذب راديكالهاي آزاد DPPH، قدرت احيا كنندگي آهن و شاخص پايداري اكسايشي عصاره ميوه كلخونگ بودند كه ضرييهاي رگرسيوني آنها به ترتيب 97.65، 98.09، 98.62 و 98.38 درصد تعيين شد. در بين پارامترهاي مستقل، غلظت اتانول موثرترين پارامتر بود چون دو اثر درجه 2 و خطي در مدلهاي پيشنهادي آزمونهاي مختلف مشاهده شد. همجنين اثر متقابل در مدلهاي اين تحقيق مشاهده نشد. قوي ترين مدل نيز مربوط به آزمون استخراج تركيبات فنلي بود؛ چون در اين آزمون علاوه بر اثر خطي پارامترهاي مستقل كه در بين همه آزمونها مشترك بود، اثر درجه دوم نيز در پارامترهاي زمان و غلظت اتانول مشاهده شد. بررسي نتايج نيز نشان داد كه با در نظر گرفتن مجموع آزمونهاي اين تحقيق، زمان 50 دقيقه، دماي 65 درجه سانتي گراد و غلظت اتانول 57.7 درصد در حلال اتانول-آب به عنوان شرايط بهينه كلي تعيين شد. در نهايت مشخص شد كه نتايج آزمونهاي تجربي به مقادير پيش بيني شده توسط روش سطح پاسخ نزديك بود.