به گزيني مكان هاي مستعد توسعه مزارع خورشيدي در استان خراسان جنوبي با استفاده از روش Fuzzy-AHP

در سال هاي اخير ميل رو به گسترشي نسبت به استفاده از انرژي خورشيدي، به عنوان يكي از انرژي هاي پاك و نوين در ميان كشورهاي جهان ديده مي شود. استان خراسان جنوبي از مناطق كمتر توسعه يافته ايران است كه انتقال حامل‌هاي انرژي به اين استان پر‌هزينه است. از طرفي توسعه مزراع كشاورزي در استان خراسان جنوبي با توجه به كمبود منابع آبي در اقليم خشك و كويري با چالش جدي مواجه است. بنابراين توسعه مزارع خورشيدي مي تواند جايگزين خوبي براي توسعه مزارع كشاورزي به ويژه محصولات آب بر باشد. هدف اين پژوهش شناسايي مكان‌هاي بهينه توسعه مزارع خورشيدي در استان خراسان‌جنوبي است. مراحل مختلف اين پژوهش در شش گام انجام شده است. ابتدا به كمك روش دلفي معيارهاي تأثير‌گذار بر مكان‌يابي مزارع خورشيدي شناسايي شد. در گام دوم به كمك اساتيد و افراد متخصص حوزه محيط‌زيست معيارها با كدنويسي، رتبه بندي و غربال گري شد. در گام سوم پايگاه داده مكاني معيارهاي مؤثر تشكيل شد. در گام چهارم وزن معيارهاي اثرگذار از طريق روش تحليل سلسله مراتبي (AHP) محاسبه گرديد. در گام پنجم لايه هاي معيارهاي مؤثر طبقه بندي و كدگذاري شد. در گام نهايي نيز، روي هم گذاري فازي لايه هاي معيار فازي وزن دار شده با عملگر فازي گاما انجام گرفت. نتايج نشان داد، در استان خراسان جنوبي شهرستان هاي طبس (387.1 كيلومترمربع)، نهبندان (120.4 كيلومترمربع) و سرايان (119 كيلومترمربع) به ترتيب مكان هايي با توانمندي بسيار بالا در توسعه مزارع خورشيدي در استان هستند. همچنين ميزان مساحت بهينه به تفكيك شهرستان هاي استان در سطح متوسط، مطلوب و بسيار مطلوب براي بهره برداري در شرايط متفاوت ارائه گرديد. نتايج فعلي اين پژوهش و حتي تغيير شرايط موجود با اجراي مجدد رويكرد ارائه شده مي تواند تصميمات مديران را آگاهانه به سمت توسعه خردمندانه منطقه، استفاده از ظرفيت هاي محيط زيست و انرژي هاي نوين سوق دهد.