بررسي نقش ميانجي ارضاي نيازهاي روان‌شناختي پايه در رابطه بين ابعاد الگوهاي ارتباطي خانواده و ادراك از محيط كلاس با خودتنظيمي تحصيلي در دانش‌آموزان

مقدمه و هدف:  آموزش ‌و پرورش ساليانه هزينه قابل ‌توجهي صرف تحصيل دانش‌آموزان مي‌كند و افت تحصيلي دانش‌آموزان علاوه بر اينكه موجب هدر رفت هزينه‌هاي كشور مي‌شود منابع نيروي انساني نسل آينده را در معرض خطر قرار مي‌دهد؛ بنابراين اين مطالعه با هدف بررسي نقش ميانجي ارضاي نيازهاي روان ‌شناختي در رابطه بين الگوهاي ارتباطي خانواده و ادراك از محيط كلاس با خودتنظيمي تحصيلي صورت گرفت. مواد و روش ها: در اين مطالعه توصيفي-همبستگي تعداد 225 دانش‌آموز دختر دوره دوم متوسطه از ميان دانش‌آموزان مدارس شهر شيراز به روش تصادفي خوشه‌اي انتخاب شدند. شركت‌كنندگان پرسشنامه‌هاي ارضاء نيازهاي روان‌شناختي گانيه (2003)، الگوهاي ارتباطي خانواده كوئرنر و فيتزپاتريك (2002)، خودتنظيمي تحصيلي سواري و عرب زاده (1392) و ادراك از محيط كلاس جنتري، گبل و ريزا (2002) را تكميل كردند. يافته‌ها با استفاده از نرم‌افزارهاي SPSS20 و SMARTPLS3 با روش آماري معادلات ساختاري و ضريب همبستگي پيرسون تجزيه تحليل شدند. يافته ها: . نتايج به دست آمده نشان داد ارضاي نيازهاي روان‌شناختي پايه، جهت‌گيري گفت‌وشنود و ادراك از محيط كلاس با خودتنظيمي تحصيلي ارتباط معناداري دارند (P 0/05). همچنين، ارضاي نيازهاي روان‌شناختي پايه بين جهت‌گيري گفت‌وشنود و ادراك از محيط كلاس با خودتنظيمي تحصيلي نقش واسطه ‌ايفا كرد. بحث و نتيجه گيري: بنابراين بر اساس يافته‌هاي به دست آمده در اين مطالعه مي‌توان گفت كه جدا از عوامل اثرگذار خانوادگي و آموزشي، ارضاي نيازهاي روان‌شناختي به عنوان يك متغير واسطه‌گر در جهت بهبود عملكرد تحصيلي نقش داشته و مي‌بايست در جهت بهبود خود تنظيمي تحصيلي مد نظر قرار گيرد.