بررسي امكان استخراج سلولزي از برخي اكوتيپ‌هاي استبرق (Calotropis procera Willd.) در جنوب ايران

در اين پژوهش كيفيت سلولز گياه استبرق (Calotropis procera) در 14 اكوتيپ (استان هرمزگان: فرودگاه، استان فارس و استان بوشهر) براي بررسي قابليت هاي گياه در رويشگاه طبيعي و بهره‌مندي از آن در برنامه‌هاي به نژادي ارزيابي شد. نمونه‌ها در مرحله گلدهي در خرداد و تيرماه سال 1398 انتخاب و جمع‌آوري شدند. در اين پژوهش، استخراج و جداسازي هولوسلولز و آلفاسلولز و نيز ابعاد الياف از لحاظ طول و قطر الياف، قطر حفره سلولي و ضخامت ديواره سلولي مورد بررسي گرديد. از نظر كيفيت سلولز از بين 14 اكوتيپ مورد مطالعه بيشترين ميزان هولوسلولز و آلفاسلولز به ترتيب در اكوتيپ هرمزگان- آبماه 54.59 و اكوتيپ بوشهر-حيدريه 61.1 درصد بود. با بررسي مقايسه ميانگين ابعاد الياف نشان داده شد كه بيشترين طول الياف در اكوتيپ ميناب (0.81 ميلي‌متر) و تازيان (0.78 ميلي‌متر) بود. همچنين بيشترين قطر الياف، قطر حفره سلولي و ضخامت ديواره سلولي به ترتيب 34.87، 23.58 و 5.64 ميكرون در اكوتيپ ايسين بود. به طوركلي نتايج نشان داد با توجه به مناسب بودن الياف و درصد سلولز زياد آن، اين گونه مي‌تواند جهت استفاده در صنايع، مورد بررسي جامع قرار گيرد. با توجه به اينكه كشور ما، از منابع چوبي كمي برخوردار مي‌باشد و از سوي ديگر اين گونه خودرو، در مناطق جنوبي خشك و با منابع آبي كم كشـورمان از رشد مناسبي برخوردار است، مي‌تواند به‌عنوان يك منبع چوبي در صنايع سلولزي مـورد بررسـي كلي قرار گيرد و در صورت مناسب بودن، به صورت گسترده كشت شود.